Als je neus constant loopt, je ogen tranen en ademhalen moeilijk wordt, kan een inhalatieallergie de oorzaak zijn. Of het nu gaat om pollen, huisstofmijten of dierenharen – de triggers zijn overal. Maar wat kun je doen als allergieklachten je dagelijks leven beïnvloeden? Verschillende medicijnen kunnen helpen om de symptomen te verlichten en het immuunsysteem te kalmeren. Maar welke middelen zijn er en hoe werken ze? Hier ontdek je de mogelijkheden.

Inhoudsopgave

• Wat zijn inhalatieallergieën?
• Hoe merk je dat je een inhalatieallergie hebt?
• Welke medicijnen zijn er voor inhalatieallergieën?
• Huismiddeltjes bij inhalatieallergieën: tips en tricks
• Samenvatting

Wat zijn inhalatieallergieën?

Inhalatieallergieën worden veroorzaakt door stoffen in de lucht die je inademt. Er zijn het hele jaar door aanwezige allergenen (perenniale allergieën) en seizoensgebonden allergenen (Cleveland Clinic, 2022).

Voorbeelden van inhalatieallergieën:

• Huisstofmijten (in matrassen, kussens, tapijten)
• Gras- en boompollen (vooral berk, els, hazelaar)
• Dieren (kat, hond, paard, knaagdieren)
• Schimmelpilze

Bij veel allergische reacties maakt het immuunsysteem bij het eerste contact met een allergeen de antistof immunoglobuline E (IgE) aan. Deze bindt zich in het bloed aan basofiele granulocyten en in het weefsel aan mestcellen. IgE speelt een belangrijke rol in het immuunsysteem, omdat het helpt bij de bestrijding van parasieten en een cruciale functie heeft bij immuunreacties. Dit eerste contact maakt het lichaam gevoelig voor het allergeen, zonder direct symptomen te veroorzaken. Wanneer de gevoelige persoon later opnieuw met het allergeen in aanraking komt, geven de met IgE beladen basofielen en mestcellen signaalstoffen af, zoals histamine, prostaglandinen en leukotriënen. Deze stoffen leiden tot ontstekingen en zwellingen in het weefsel, waardoor de typische allergische symptomen ontstaan (MDS Manual, 2024).

Hoe merk je dat je een inhalatieallergie hebt?

De symptomen van inhalatieallergieën zijn onder andere:

• Loopneus.
• Verstopte neus.
• Jeukende neus.
• Niezen.
• Jeukende ogen.
• Tranende ogen.

Bron: Cleveland Clinic, 2022.

Wil je jezelf testen op een inhalatieallergie? Met de Homed-IQ Inhalatie-Allergietest kun je eenvoudig thuis testen of je allergisch reageert op verschillende inhalatieallergenen. De test omvat 30 allergenen, waaronder dieren, huisstofmijten, grassen en pollen, boompollen, onkruidpollen en andere.

Welke medicijnen zijn er voor inhalatieallergieën?

Voor de behandeling van inhalatieallergieën zijn verschillende medicijnen beschikbaar in verschillende toedieningsvormen. Deze kunnen worden onderverdeeld in de volgende groepen:

Bronnen: Drechsel, D., 2022; Allergieinformationsdienst, 2019

Voor de behandeling van inhalatieallergieën zijn verschillende medicijnen beschikbaar. Hieronder worden enkele van de meest gebruikte middelen nader toegelicht:

• Antihistaminica blokkeren de werking van histamine en verlichten symptomen zoals een loopneus, jeuk en tranende ogen. Ze zijn verkrijgbaar in de vorm van tabletten, neussprays, oogdruppels of crèmes.
• Mestcelstabilisatoren voorkomen de afgifte van histamine en andere ontstekingsstoffen. Ze worden gebruikt wanneer antihistaminica niet voldoende werken en zijn verkrijgbaar als inhalatiemiddel, neusspray of oogdruppels.
• Corticosteroïden hebben een ontstekingsremmende werking en worden ingezet bij ernstige allergische klachten. Ze worden toegediend als neusspray, inhalator of – in ernstige gevallen – als orale therapie. Langdurig gebruik moet worden vermeden.
• Allergeen-immunotherapie (hyposensibilisatie) helpt het lichaam te wennen aan het allergeen en kan klachten op lange termijn verminderen. De therapie bestaat uit subcutane injecties of sublinguale tabletten en wordt vooral gebruikt bij pollen-, huisstof- en insectengifallergieën.
• Noodbehandeling bij ernstige allergische reacties: bij anafylaxie is snelle medische hulp vereist. Adrenaline wordt toegediend met een kant-en-klare injectiespuit (bijv. EpiPen) om een anafylactische reactie te stoppen. Na gebruik is medische controle noodzakelijk.

Bron: MDS Manual, 2024.

Welke behandeling is de juiste?

De keuze van het juiste medicijn en de toedieningsvorm hangt af van het type en de ernst van de allergische reactie, evenals van je individuele behoeften. Overleg met je arts welke medicatie en dosering voor jou het meest geschikt is.

Welke bijwerkingen kunnen medicijnen tegen inhalatieallergieën hebben?

Medicijnen tegen inhalatieallergieën kunnen, afhankelijk van het werkzame bestanddeel en de toedieningsvorm, verschillende bijwerkingen hebben:

• Vermoeidheid en slaperigheid: Vooral H1-antihistaminica van de eerste generatie kunnen leiden tot vermoeidheid overdag en concentratieproblemen. Wetenschappers hebben deze verder ontwikkeld tot H1-antihistaminica van de tweede generatie, die minder bijwerkingen zoals slaperigheid veroorzaken.
• Anticholinerge effecten: Deze kunnen bijvoorbeeld een droge mond, plasproblemen en verstopping veroorzaken.
• Cardiovasculaire effecten: Sommige antihistaminica kunnen het QT-interval op het ECG verlengen, wat kan leiden tot een versnelde hartslag of hartritmestoornissen.
• Toename van de eetlust en mogelijk gewichtstoename.
• Maag- en darmklachten, zoals maag-/buikpijn, misselijkheid, braken en diarree.
• Gewrichts- en spierpijn, spierkrampen.
• Hoofdpijn, duizeligheid.

Bronnen: Strehlau, A., 2024; BfArM, 2013

De keuze van het juiste medicijn moet individueel en in overleg met een arts worden gemaakt om bijwerkingen te minimaliseren en de allergieklachten zo goed mogelijk te verlichten.

Huismiddeltjes bij inhalatieallergieën: tips en tricks

Heb jij of iemand in je familie, vrienden- of kennissenkring last van een inhalatieallergie? Hier vind je een handige checklist:

• Luchtkwaliteit: Hoogwaardige luchtreinigers met HEPA- en actieve koolfilters verwijderen tot 99,97% van de deeltjes, allergenen en schadelijke stoffen. Vooral nuttig in slaap- en woonruimtes.
• Luchten: Ventileer ’s ochtends of na een regenbui, wanneer de pollengehaltes het laagst zijn. Pollengaas voor ramen helpt allergenen buiten te houden.
• Textiel: Was beddengoed wekelijks op 60 °C om huisstofmijten te doden. Gebruik mijtdichte hoezen voor matrassen en kussens. Droog wasgoed niet buiten om pollenafzetting te voorkomen.
• Wasgoed drogen: Droog vers gewassen wasgoed binnen of in een droger om pollenafzetting te vermijden.
• Vloeren en oppervlakken: Vermijd tapijten, gestoffeerde meubels en zware gordijnen, omdat deze stof en allergenen vasthouden. Geef de voorkeur aan gladde vloeren en maak regelmatig schoon met een HEPA-stofzuiger.
• Schimmelvorming voorkomen: Houd de luchtvochtigheid tussen 40 en 50%. Ventileer goed na het douchen of koken. Vroegtijdige herkenning en verwijdering van schimmel is belangrijk.
• Huisdieren: Kies voor allergievriendelijke rassen. Borstel huisdieren regelmatig (liefst buiten) en was ze indien nodig. Beperk hun toegang tot woonruimtes, vooral tot de slaapkamer.
• Reinigingsmiddelen: Gebruik parfumvrije, milde schoonmaakmiddelen om irritatie van de slijmvliezen te voorkomen. Natuurlijke alternatieven zoals azijn of baking soda kunnen een goede optie zijn.
• Kamerplanten: Kies planten die geen allergenen afgeven (bijv. papyrus, spinnenplant, aloë vera). Vermijd ficussoorten en varens, omdat deze allergieën kunnen veroorzaken of schimmelgroei kunnen bevorderen.

Bronnen: Asthma and Allergy Foundation of America, 2015; Kent Hospital, 2024; Yale Health, n.d.; Mayo Clinic, 2024

Samenvatting

Inhalatieallergieën worden veroorzaakt door allergenen in de lucht, zoals pollen, huisstofmijten of dierenharen. Het immuunsysteem reageert overgevoelig, wat leidt tot symptomen zoals een loopneus of verstopte neus, jeukende ogen en niezen. Er zijn verschillende behandelingsopties: antihistaminica verlichten de symptomen door histamine te blokkeren, terwijl mestcelstabilisatoren de afgifte van histamine voorkomen. Corticosteroïden werken ontstekingsremmend en worden gebruikt bij ernstigere klachten. Allergeen-immunotherapie kan op lange termijn helpen door het immuunsysteem geleidelijk aan het allergeen te laten wennen. In noodgevallen is een adrenaline-injectie noodzakelijk. Naast medicatie kunnen preventieve maatregelen zoals luchtreinigers, regelmatig luchten en speciale textielsoorten helpen om blootstelling aan allergenen te verminderen.

Bronnen

Allergieinformationsdienst. (2019, February 1). Antihistaminika gegen Allergien. Allergieinformationsdienst. Retrieved March 5, 2025, from https://www.allergieinformationsdienst.de/therapie/allergie-medikamente/antihistaminika

Asthma and Allergy Foundation of America | AAFA. (2015). Control Indoor Allergens to Improve Indoor Air Quality. Asthma and Allergy Foundation of America | AAFA. Retrieved February 12, 2025, from https://aafa.org/allergies/prevent-allergies/control-indoor-allergens/

BfArM. (2013). Risikoinformationen – Diphenhydramin, Doxylamin und Dimenhydrinat: Rezeptfreie H1-Antihistaminika der ersten Generation bei Säuglingen und Kleinkindern. BfArM. Retrieved March 5, 2025, from https://www.bfarm.de/SharedDocs/Risikoinformationen/Pharmakovigilanz/DE/RI/2012/RI-antihistaminika.html

Cleveland Clinic. (2022). Allergies: Symptoms, Reaction, Treatment & Management. Cleveland Clinic. Retrieved March 5, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8610-allergies#symptoms-and-causes

Drechsel, D. (2022, May 5). Antihistaminika: Wirkung und Anwendung. ZAVA. Retrieved March 5, 2025, from https://www.zavamed.com/de/antihistaminika.html

Kent Hospital. (2024). Breathing Easy: 7 Tips for Managing Seasonal Allergies and Asthma. Retrieved 02, 2025, from https://www.kentri.org/blog/breathing-easy-7-tips-for-managing-seasonal-allergies-and-asthma

Mayo Clinic. (2024). Seasonal allergies: Nip them in the bud. Mayo Clinic. Retrieved February 12, 2025, from https://www.mayoclinic.org/seasonal-allergies/art-20048343

MDS Manual. (2024). Übersicht über allergische Reaktionen. Retrieved March, 2025, from https://www.google.com/url?q=https://www.msdmanuals.com/de/heim/immunst%25C3%25B6rungen/allergische-reaktionen-und-andere-hypersensitivit%25C3%25A4tsst%25C3%25B6rungen/%25C3%25BCbersicht-%25C3%25BCber-allergische-reaktionen&sa=D&source=docs&ust=17411995452

Strehlau, A. (2024, April 26). Antihistaminika: Wirkung und Anwendung. netDoktor. Retrieved March 5, 2025, from https://www.netdoktor.de/medikamente/antiallergika/antihistaminika/

Yale Health. (n.d.). Allergy Tips. Yale Health. Retrieved February 12, 2025, from https://yalehealth.yale.edu/topic/allergy-tipsWerfel, T., Asero, R., Ballmer-Weber, B. K., Beyer, K., Enrique, E., Knulst, A. C., Mari, A., Muraro, A., Ollert, M., Poulsen, L. K., Vieths, S., Worm, M., & Hoffmann-Sommergruber, K. (2015). Position paper of the EAACI: food allergy due to immunological cross-reactions with common inhalant allergens. Allergy, 70(9), 1079–1090. https://doi.org/10.1111/all.12666