Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten
Thyroxine (T4) is één van de twee belangrijkste schildklierhormonen die bepalen hoe ons lichaam energie gebruikt. T4 wordt geproduceerd door de schildklier uit tyrosine en jodium en de productie wordt geregeld door de hypofyse, een kleine klier aan de basis van de hersenen. Op zichzelf is T4 niet actief in het lichaam. T4 wordt echter in de lever, darmen, hart en spieren omgezet in het actieve hormoon triiodothyronine (T3), waardoor het hormoonfuncties in het lichaam kan vervullen. T4 is één van de schildklierhormonen die een belangrijke rol spelen bij verschillende lichaamsprocessen, zoals de stofwisseling, de doorbloeding en de lichaamstemperatuur.
Wat is het T4 hormoon?
T4 is het belangrijkste hormoon dat door de schildklier in de bloedbaan wordt afgegeven. De meeste T4 in het bloed is gebonden aan eiwitten en is daarom onbruikbaar voor de weefsels van het lichaam. Een beperkte hoeveelheid T4 is ongebonden aan eiwitten en kan worden omgezet in T3. Dit staat bekend als vrij T4.
Het verschil tussen T4 en FT4
Het meeste T4 is gebonden aan eiwitten in het bloed en is niet bruikbaar voor de lichaamsweefsels. Vrij T4 (FT4) is het T4 in het bloed dat niet gebonden is aan eiwitten en dus bruikbaar is voor het lichaam.
Waar wordt T4 gemaakt?
T4 wordt gemaakt door de schildklier. De schildklier maakt en geeft twee hormonen af; T3 en T4. Het niveau van T3 en T4 in het bloed wordt gecontroleerd door het schildklier stimulerend hormoon (TSH), een hormoon dat geproduceerd wordt in de hypofyse. Als het T4- of T3-gehalte te laag wordt, stimuleert TSH de schildklier om meer van deze hormonen te produceren en af te scheiden.
Waarom is T4 belangrijk?
T4 is een belangrijk hormoon omdat het na omzetting in T3 allerlei lichaamsprocessen kan beïnvloeden. T4 heeft invloed op de stofwisseling maar ook op de bloedstroom, de lichaamstemperatuur en de groei.
T4 beïnvloedt de volgende lichaamsprocessen:
- Stofwisseling
- Doorbloeding
- Lichaamstemperatuur
- Groeihormoon
- Hartslag
- Stemming
Bron: Cleveland Clinic, 2022
Wat zijn normale T4-waarden?
De T4 waarde is gerelateerd aan hoe goed de schildklier functioneert. FT4- en T4-waarden kunnen worden gecontroleerd met een bloedtest. Dit kan worden uitgevoerd bij de huisarts of met een thuistest. Het normale bereik voor T4 is 5 tot 12 microgram per deciliter (mcg/dL) (UCLA Health). Het normale bereik voor FT4 is 11,60 – 12,90 picomol per liter (pmol/L). Als jouw T4- of FT4-waarden buiten dit bereik liggen, ga dan naar je arts.
Symptomen van T4-tekort
Laag T4 kan worden veroorzaakt door ziekten die de schildklier kunnen beïnvloeden, bepaalde medicijnen, of een onderactieve schildklier (hypothyreoïdie). Kenmerkende symptomen van hypothyreoïdie volgens het NHS (2023) zijn:
- Gewichtstoename
- Verstopping (obstipatie)
- Vermoeidheid
- Depressie
- Gevoeligheid voor kou
- Broos haar en broze nagels
- Spierkrampen en zwakte
- Onregelmatige menstruatie
Bron: NHS
Symptomen van hoog T4
Een hoog T4 kan worden veroorzaakt door een schildklierontsteking, een teveel aan jodium, schildklierknobbels of een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie). Symptomen van hyperthyreoïdie zijn onder andere:
- Moeite met slapen
- Nervositeit, angst, of prikkelbaarheid
- Hyperactiviteit
- Stemmingswisselingen
- Spierzwakte
- Gevoeligheid voor warmte
- Jeuk
- Diarree
- Aanhoudende dorst
Bron: NHS
De gevolgen van abnormale T4-waarden
Zowel een te hoog als een te laag T4 kan wijzen op een disfunctie van de schildklier en vervelende symptomen veroorzaken. Onbehandelde hyper- en hypo-thyreoïdie kunnen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, hartproblemen, bloedstolsels en een hoog cholesterolgehalte. Gelukkig kunnen onregelmatige schildklierhormonen worden behandeld. Als jouw T3 of T4 niveau afwijkend is, raadpleeg dan je arts over de volgende stappen.
Wat moet ik doen als mijn T4 waarde afwijkend is?
Als je een T4-test bij de huisarts hebt gedaan, zal deze de testresultaten interpreteren en zo nodig vervolgadvies geven. Als je een schildklier thuistest hebt uitgevoerd, neem dan het laboratoriumrapport mee naar je huisarts voor verdere evaluatie. Alle testresultaten van Homed-IQ worden geleverd met een te downloaden laboratoriumrapport.
Bronnen
NHS website. (2021, November 18). Symptoms. nhs.uk. https://www.nhs.uk/conditions/overactive-thyroid-hyperthyroidism/symptoms/
NHS website. (2021, November 18). Symptoms. nhs.uk. https://www.nhs.uk/conditions/underactive-thyroid-hypothyroidism/symptoms/
Normal Thyroid Hormone Levels – Endocrine Surgery. (n.d.). UCLA Health. https://www.uclahealth.org/medical-services/surgery/endocrine-surgery/conditions-treated/thyroid/normal-thyroid-hormone-levels
T3 (Triiodothyronine) Test: What It Is, Function & Levels. (n.d.). Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/22425-triiodothyronine-t3
