In de afgelopen jaren zijn seksueel overdraagbare infecties (SOA’s) zoals trichomoniasis steeds vaker voorgekomen, met wereldwijd 156 miljoen gevallen die in 2020 door de Wereldgezondheidsorganisatie zijn geregistreerd (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, n.d.). Trichomoniasis wordt echter vaak verward met de symptomen van een bacteriële vaginose. Toch verschillen de twee aandoeningen in hun oorzaken, behandelingsmethoden en langdurige gevolgen. Dit artikel geeft een uitgebreid overzicht van trichomoniasis en bacteriële vaginose om je te helpen deze infecties beter te begrijpen, te voorkomen en tijdig te behandelen.

Om je gezondheid optimaal te beschermen en mogelijke infecties vroegtijdig op te sporen, zijn regelmatige tests belangrijk. Met de SOA Test Basic-3 van Homed-IQ kun je je anoniem, betrouwbaar en comfortabel vanuit huis laten testen op Trichomonas, Chlamydia en Gonorroe, twee van de meest voorkomende geslachtsziekten. Met een eenvoudige uitstrijk of urinemonster, dat je naar een gecertificeerd laboratorium stuurt, ontvang je binnen enkele dagen je resultaten online. Onze klantenservice staat altijd voor je klaar om je vragen te beantwoorden en je indien nodig te ondersteunen. Zo krijg je snel duidelijkheid over je gezondheidstoestand en kun je indien nodig tijdig met een behandeling beginnen.

Inhoudsopgave

• Wat is het verschil tussen trichomoniasis en bacteriële vaginose?
• Hoe verhouden de symptomen zich tot elkaar?
• Symptomen van Trichomoniasis
• Symptomen van Bacteriële Vaginose
• Langetermijneffecten van Onbehandelde Trichomoniasis en Bacteriële Vaginose
• Wat Veroorzaakt Trichomoniasis en Bacteriële Vaginose?
• Wat kan ik doen om trichomoniasis en bacteriële vaginose te voorkomen?
• Hoe worden trichomoniasis en bacteriële vaginose gediagnosticeerd?
• Behandeling van Trichomoniasis en Bacteriële Vaginose
• Samenvatting

Wat is het verschil tussen trichomoniasis en bacteriële vaginose?

Trichomoniasis en bacteriële vaginose zijn twee verschillende soorten infecties.

Trichomoniasis is een seksueel overdraagbare infectie (SOA) die wordt veroorzaakt door de parasiet Trichomonas vaginalis. Deze parasiet kan voorkomen in de urogenitale tractus (die de urinewegen en geslachtsorganen omvat) van zowel mannen als vrouwen. De symptomen kunnen bij beide geslachten optreden, maar zijn bij vrouwen vaak sterker aanwezig (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, n.d.).

Een bacteriële vaginose (ook wel vaginale infectie genoemd) is geen aandoening die wordt veroorzaakt door een seksueel overdraagbare infectie. Het ontstaat door een verstoring van de natuurlijke bacteriële flora in de vagina, waardoor bepaalde bacteriën zich sterk kunnen vermenigvuldigen. Meestal is deze verandering onschadelijk en blijft vaak onopgemerkt, maar soms kunnen er ook vervelende symptomen optreden (IQWiG, 2022).

Hoe verhouden de symptomen zich tot elkaar?

Het kan lastig zijn om trichomoniasis en bacteriële vaginose van elkaar te onderscheiden, omdat beide infecties vergelijkbare symptomen kunnen veroorzaken en soms zelfs zonder symptomen verlopen. Bij trichomoniasis heeft tot 50% van de getroffen vrouwen en 90% van de getroffen mannen geen duidelijke symptomen. Ook een bacteriële vaginose kan in 84% van de gevallen onopgemerkt blijven. Toch is het belangrijk om de specifieke symptomen van beide aandoeningen te kennen, omdat ze verschillende behandelingen vereisen en onbehandeld tot ernstige complicaties kunnen leiden (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, n.d., Cleveland Clinic, 2023).

Wil je weten of je tot de 50-90% behoort die geen symptomen vertonen, of vermijd je een bezoek aan de dokter?

Homed-IQ biedt je de mogelijkheid om je gezondheid op een comfortabele en discrete manier vanuit huis te controleren. De SOA Test Basic-3 stelt je in staat om anoniem en betrouwbaar getest te worden op trichomoniasis, naast chlamydia en gonorroe. Voor een uitgebreidere controle is onze SOA Test Compleet beschikbaar, die ook HIV en syfilis omvat. Als je een nog gedetailleerdere analyse wilt, biedt onze SOA Test Extra Uitgebreid een grondige controle op hepatitis B en het Herpes Simplex Virus Type I en II. Met deze tests kun je eenvoudig een monster afnemen en ontvang je binnen enkele dagen een resultaat van een gecertificeerd laboratorium. Of je nu symptomen hebt of regelmatig je SOI-status wilt controleren, Homed-IQ zorgt voor snelle, betrouwbare en anonieme resultaten.

Symptomen van Trichomoniasis

Mannen die aan trichomoniasis lijden, vertonen vaak geen duidelijke symptomen, maar kunnen de infectie toch aan hun partners doorgeven. Dit maakt het herkennen en behandelen van de ziekte bij mannen bijzonder moeilijk, omdat ze onbewust kunnen bijdragen aan de verspreiding van de infectie. Veel voorkomende symptomen bij mannen zijn:

• Pijn bij het plassen of bij ejaculatie
• Vaak plassen
• Ongebruikelijke afscheiding uit de penis: dunne, witte afscheiding uit de penis
• Wonden, zwellingen en roodheid: deze kunnen rondom de peniskop of de voorhuid optreden

In tegenstelling tot mannen veroorzaakt trichomoniasis bij vrouwen vaak meer opvallende symptomen. De meest voorkomende symptomen bij vrouwen zijn:

• Ongebruikelijke vaginale afscheiding: abnormale afscheiding uit de vagina die dik, dun of schuimig kan zijn en een geelgroene kleur heeft
• Ongebruikelijke vaginale geur: meer afscheiding dan normaal, die onaangenaam naar vis kan ruiken
• Jeuk en irritatie: pijn, zwellingen en jeuk in het vaginale gebied. De binnenkant van de dijen kan ook jeuken
• Pijn bij het plassen of tijdens seks

Bron: NHS, 2021

Symptomen van Bacteriële Vaginose

Een bacteriële vaginose blijft vaak onopgemerkt. In 16% van de gevallen treden de volgende symptomen op:

• Ongebruikelijke vaginale afscheiding: De vaginale afscheiding is meestal dun en kan wit, grijs of groenachtig van kleur zijn.
• Ongebruikelijke vaginale geur: Afscheiding met een visachtige geur, vooral na seks.
• Licht jeuk of branderigheid van de vagina: Er kan een lichte jeuk of branderigheid in het vaginale gebied optreden, meestal minder sterk dan bij trichomoniasis.

Bron: Cleveland Clinic, 2023

Langetermijneffecten van Onbehandelde Trichomoniasis en Bacteriële Vaginose

Een onbehandelde trichomoniasis-infectie kan ernstige langetermijneffecten hebben. Ontstekingen veroorzaakt door trichomonaden kunnen bij vrouwen leiden tot onvruchtbaarheid als naast het vaginale slijmvlies ook het baarmoederslijmvlies, de eileiders of de eierstokken zijn aangetast. Bovendien kunnen de ontstekingen die door de infectie worden veroorzaakt, de slijmvliezen beschadigen en het binnendringen van het hiv-virus vergemakkelijken, waardoor het risico op een hiv-infectie toeneemt. Trichomoniasis kan ook tijdens de zwangerschap complicaties zoals vroeggeboorte veroorzaken (AOK, 2023).

Een onbehandelde bacteriële vaginose kan eveneens langdurige gezondheidsproblemen veroorzaken. Dit omvat het risico op zwangerschapscomplicaties zoals vroeg- en miskramen, en een verhoogde gevoeligheid voor andere seksueel overdraagbare infecties, omdat de normale vaginale flora verstoord is. Bovendien kunnen chronische klachten zoals aanhoudende onaangename afscheiding en jeuk optreden, en kunnen er herhaalde infecties ontstaan als de onderliggende oorzaak niet wordt behandeld (IQWiG, 2022).

Wat Veroorzaakt Trichomoniasis en Bacteriële Vaginose?

Trichomonas: Seksuele Overdracht door Ongeschermde Seks
Trichomoniasis wordt voornamelijk overgedragen door onbeschermde seks. De veroorzaker, Trichomonas vaginalis, is een eencellige parasiet die leeft in de slijmvliezen van de getroffen persoon en via direct contact met geïnfecteerde afscheidingen of slijmvliezen aan een andere persoon kan worden overgedragen (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, n.d.).

Bacteriële Vaginose: Verstoorde Natuurlijke Vaginale Flora
Bacteriële vaginose wordt veroorzaakt door een verstoring van de natuurlijke bacteriële flora in de vagina. Normaal gesproken overheersen melkzuurbacteriën, die zorgen voor een licht zure omgeving. Bij bacteriële vaginose neemt het aantal van deze beschermende bacteriën af en nemen andere bacteriesoorten, zoals Gardnerella vaginalis, de overhand. Deze verstoring kan worden bevorderd door verschillende factoren, zoals frequente seksuele activiteit, hormonale veranderingen, het gebruik van antibiotica of het gebruik van intieme sprays en zeep die de vaginale flora kunnen verstoren (IQWiG, 2022).

In de onderstaande tabel staan nog andere risicofactoren vermeld die trichomoniasis en bacteriële vaginose kunnen veroorzaken.

Wat kan ik doen om trichomoniasis en bacteriële vaginose te voorkomen?

Hieronder vind je tips om het risico op een infectie met trichomoniasis en bacteriële vaginose te verkleinen. Meer informatie vind je in ons artikel “Kun je seksueel overdraagbare infecties (SOA’s) oplopen van een wc-bril?“, “Chlamydia VS. Gonorroe: Wat je moet weten over deze infecties” oder “Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s): Deze 4 zijn niet te genezen”.

Bronnen: Afgeleid van NHS, 2021, Cleveland Clinic, 2023, IQWiG, 2022

1. Gebruik van condooms
   Condooms zijn een van de meest effectieve manieren om jezelf te beschermen tegen seksueel overdraagbare infecties zoals trichomoniasis. Zorg ervoor dat je condooms bij elke seksuele activiteit correct en consequent gebruikt om het risico op overdracht te minimaliseren.
2. Beperken van het aantal seksuele partners
   Het verminderen van het aantal seksuele partners kan het risico op een trichomonas-infectie en bacteriële vaginose aanzienlijk verlagen.
3. ⁠Focus op hygiëne van intieme delen
   Overmatige intieme hygiëne kan het natuurlijke evenwicht van de vaginale flora verstoren en het risico op bacteriële vaginose verhogen. Gebruik milde, ongeparfumeerde reinigingsmiddelen voor de uitwendige genitaliën om de natuurlijke pH-waarde van de vagina niet te verstoren.
4. Regelmatige controle
   Regelmatige gynaecologische onderzoeken en SOI-tests zijn belangrijk om infecties vroegtijdig te detecteren en te behandelen. Plan regelmatige tests in, vooral als je seksueel actief bent of symptomen opmerkt.

Bronnen: Afgeleid van NHS, 2021, Cleveland Clinic, 2023, IQWiG, 2022

Hoe worden trichomoniasis en bacteriële vaginose gediagnosticeerd?

De diagnose van trichomoniasis wordt meestal gesteld door een vaginale uitstrijk (bij vrouwen) of een urinemonster (bij mannen) te onderzoeken op trichomonaden. Naast deze analyse kan je arts ook de penis, de vagina of de baarmoeder controleren op afwijkende tekenen of afscheiding (NHS, 2021).

In tegenstelling tot trichomoniasis wordt de diagnose van bacteriële vaginose vaak gesteld op basis van een combinatie van symptomen en klinische onderzoeksresultaten. In dit geval onderzoekt je arts de vagina op abnormale veranderingen, geur en afscheiding. Laatstgenoemde wordt naar een laboratorium gestuurd om de soort aanwezige bacteriën te bepalen. Daarnaast kan de pH-waarde informatie geven over de zuurgraad van de afscheiding. Een verhoogde pH-waarde kan wijzen op een bacteriële vaginose(Cleveland Clinic, 2023).

Behandeling van Trichomoniasis en Bacteriële Vaginose

Beide infecties, trichomoniasis en bacteriële vaginose, kunnen succesvol behandeld en genezen worden, waarbij een juiste behandeling cruciaal is om de infecties volledig te elimineren en herinfectie te voorkomen.

Trichomoniasis wordt meestal behandeld met een eenmalige dosis van een antibioticum (metronidazol). Dit medicijn werkt gericht tegen de parasiet Trichomonas vaginalis, die de infectie veroorzaakt. Het is belangrijk om de antibiotische behandeling volledig te volgen en geen seks te hebben totdat de infectie is verdwenen om herinfectie te voorkomen. Bovendien moet niet alleen de getroffen persoon, maar ook haar seksuele partner worden behandeld om herinfectie te vermijden. Beide partners moeten tegelijkertijd behandeld worden, aangezien trichomoniasis wordt overgedragen via onbeschermde seks (NHS, 2021).

Sommige gevallen van bacteriële vaginose verdwijnen vanzelf, zonder dat medicatie nodig is. Soms is echter een antibioticabehandeling met medicijnen zoals metronidazol of clindamycine vereist. Deze antibiotica helpen om de verstoring van de bacteriële flora in de vagina te corrigeren en de symptomen te verlichten. Ondanks een succesvolle behandeling kan het echter tot herinfectie komen, omdat bacteriële vaginose vatbaar is voor terugvallen. Daarom zijn preventieve maatregelen zoals het vermijden van risicofactoren en regelmatige medische controles belangrijk om toekomstige infecties te voorkomen en de gezondheid op lange termijn te behouden (Goje, O., 2023).

Samenvatting

Trichomoniasis en bacteriële vaginose zijn veelvoorkomende infecties in het intieme gebied met vergelijkbare symptomen zoals afscheiding en jeuk. Trichomoniasis wordt veroorzaakt door de eencellige parasiet Trichomonas vaginalis, die voornamelijk via onbeschermde seks wordt overgedragen, terwijl bacteriële vaginose wordt veroorzaakt door een verstoring van de vaginale flora. Beide infecties kunnen met antibiotica worden behandeld en moeten niet onbehandeld blijven om langetermijneffecten te voorkomen. Regelmatige controles zijn een belangrijk onderdeel van gezondheidszorg. Met de thuistests van Homed-IQ kun je jezelf snel en discreet thuis laten testen op trichomoniasis en andere seksueel overdraagbare aandoeningen.

Bronnen

AOK. (2023, August 14). Trichomonaden-Infektion: Symptome, Behandlung und Vorbeugung. AOK. Op 3 september 2024 ontleend aan https://www.aok.de/pk/magazin/koerper-psyche/organe/trichomonaden-infektion-symptome-behandlung-und-vorbeugung/

Cleveland Clinic. (2023). Bacterial Vaginosis (BV): Causes, Symptoms & Treatment. Cleveland Clinic. Op 3 september 2024 ontleend aan https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/3963-bacterial-vaginosis

Goje, O. (2023). Bakterielle Vaginose (BV) – Bakterielle Vaginose (BV) – MSD Manual Profi-Ausgabe. MSD Manuals. Op 3 september 2024 ontleend aan https://www.msdmanuals.com/de/profi/gyn%C3%A4kologie-und-geburtshilfe/vaginitis-zervizitis-und-adnexitis/bakterielle-vaginose-bv

Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (IQWiG). (2022). Bakterielle Scheideninfektion. Gesundheitsinformation.de. Op 3 september 2024 ontleend aan https://www.gesundheitsinformation.de/bakterielle-scheideninfektion.html

National Health Service (NHS). (2021). Overview – – – Trichomoniasis. NHS. Op 3 september 2024 ontleend aan https://www.nhs.uk/conditions/trichomoniasis/

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. (n.d.). Trichomonas vaginalis Richtlijn. LCI richtlijnen. Op 3 september 2024 ontleend aan https://lci.rivm.nl/richtlijnen/trichomonas-vaginalis