Wat is syfilis?
Wanneer er sprake is van seksueel contact bestaat er een risico op seksueel overdraagbare aandoeningen. Een voorbeeld van een dergelijke aandoening die zich vooral voordoet bij mannen die seks hebben met andere mannen is syfilis. Er zijn niet altijd klachten waarneembaar bij deze soa. Daarom is het aan te raden om een test af te nemen wanneer je wellicht syfilis hebt opgelopen. Homed-IQ geeft je de mogelijkheid om in alle discretie een thuistest uit te voeren. De SOA Test Compleet test onder meer op syfilis. Deze test is voor mannen met een urinetest en vingerprik uit te voeren en voor vrouwen met een vingerprik en een vaginaal uitstrijkje.
Wat is syfilis?
Syfilis is een seksueel overdraagbare aandoening (soa) die wordt veroorzaakt door de bacterie Treponema pallidum. Syfilisinfecties ontwikkelen zich in fasen, elk met hun eigen tekenen en symptomen. Indien onbehandeld, kan syfilis veel verschillende orgaansystemen infecteren en in zeldzame gevallen de dood veroorzaken. Gelukkig kan syfilis gemakkelijk worden behandeld met antibiotica en worden opgespoord met een bloedtest.
Hoe wordt syfilis overgedragen?
Syfilis wordt meestal verspreid door contact met de zweer (kans) van een geïnfecteerde persoon tijdens seksuele activiteit of huid-op-huidcontact. De bacterie komt meestal het lichaam binnen wanneer kleine snijwonden of schaafwonden in de geslachtsorganen, mond of anus in contact komen met de zweren. Het kan ook worden overgedragen van moeder op baby tijdens zwangerschap en bevalling. Syfilis is zeer besmettelijk tijdens de primaire en secundaire stadia van infectie en is soms ook besmettelijk in de vroege latente periode (CDC, 2022).
Wat zijn de symptomen van syfilis?
Er zijn verschillende stadia te onderscheiden bij syfilis:
Eerste fase van syfilis
- Zweertjes op geslachtsdelen, anus of mond.
Een primaire syfilisinfectie veroorzaakt meestal een zweer die bekend staat als een kans op de plaats waar de bacteriën het lichaam zijn binnengekomen. Zweren zijn meestal stevig, rond en pijnloos en duren 3-6 weken. Zweren genezen ongeacht de behandeling en betekenen niet dat de infectie verdwenen is.
Tweede fase van syfilis
- Niet-jeukende uitslag op armen, benen, handpalmen, voeten of romp
- Keelpijn
- Koorts
- Vermoeidheid
- Pijnlijke spieren
- Haaruitval
- Gezwollen klieren
- Gewichtsverlies
De symptomen van een secundaire syfilisinfectie kunnen zelfs zonder behandeling verdwijnen. Dit betekent niet dat u genezen bent, maar dat de infectie naar het latente stadium is overgegaan.
Latente syfilisinfectie
Het latente stadium van syfilis is een periode waarin er geen tekenen of symptomen zijn. Zonder behandeling kan syfilis in deze fase jarenlang in uw lichaam voorkomen.
Laatste fase van syfilis
- Schade aan hart of hersenen
De meeste mensen met onbehandelde syfilis ontwikkelen geen tertiaire syfilis. Tertiaire syfilis heeft jaren of decennia nodig om zich te ontwikkelen na een eerste infectie.
Kun je syfilis hebben zonder symptomen?
Ja, sommige mensen hebben geen symptomen tijdens een primaire of secundaire syfilisinfectie, of ze kunnen hun symptomen toeschrijven aan andere ziekten. Omdat de laesies veroorzaakt door syfilis vaak pijnloos zijn, kunnen ze onopgemerkt blijven.
Syfilis testen
Syfilis wordt gediagnosticeerd met een bloedtest. Met de SOA Test Compleet van Homed-IQ kunt u vanuit huis een syfilistest uitvoeren, inclusief een analyse door een gecertificeerd laboratorium en een afdrukbaar laboratoriumrapport. Deze test controleert op andere veel voorkomende soa’s zoals HIV, trichomonas, gonorroe en chlamydia. Je kunt jezelf ook testen op syfilis met onze Soa Test Extra Uitgebreid, die ook test op Hepatitis B en herpes 1 en 2.
Wanneer moet je een syfilis test doen?
Het is belangrijk om u te laten testen als u symptomen van syfilis heeft of als uw seksuele partner onlangs is gediagnosticeerd met syfilis. Als je symptomen ervaart, is het mogelijk om enkele weken na blootstelling een thuistest te doen. Het kan echter tot twaalf weken duren voordat syfilis wordt ontdekt bij een bloedtest.
Lees ook onze blogs over het testen op soa’s:
Wat is de windowfase van syfilis?
De windowfase van syfilis bedraagt ongeveer tien tot negentig dagen, met een gemiddelde van drie weken. De window fase van syfilis is ongeveer tien tot negentig dagen, met een gemiddelde van drie weken. De besmettelijkheid vanuit bloed duurt vanaf het moment van besmetting een tot twee jaar (RIVM, 2020).
De oorzaken van syfilis
Syfilis ontstaat door het overdragen van de bacterie tijdens seksueel contact. Besmetting is mogelijk op het moment dat de slijmvliezen van het geslachtsdeel, de mond of de anus met zweertjes of bultjes in aanraking komen die door syfilis zijn ontstaan. Syfilis kan ook worden overgedragen via bloedtransfusies of doordat een besmette zwangere vrouw de soa aan haar baby doorgeeft.
Hoe gevaarlijk is syfilis?
Syfilis is in het beginstadium niet gevaarlijk en kan gemakkelijk met antibiotica worden behandeld. Zonder behandeling kan het echter ernstige schade aan het lichaam veroorzaken. Met regelmatige soa-screening en betrokkenheid bij nazorg kunnen de ernstige gezondheidseffecten van syfilis worden voorkomen.
Kun je doodgaan aan syfilis?
In Nederland komt het vrijwel niet meer voor dat er mensen overlijden aan syfilis. Dat komt doordat deze seksueel overdraagbare aandoening vaak snel te ontdekken is en doordat er een goede behandeling voor is. Overlijden door syfilis treedt alleen op als een persoon jarenlang of decennia een onbehandelde infectie heeft.
Hoe groot is de kans dat je syfilis krijgt?
Syfilis komt niet veel voor in Europa, maar de incidentie is de laatste jaren in West-Europa toegenomen. In Europa hebben mannen veel meer kans op syfilis dan vrouwen – in 2019 waren de syfiliscijfers bij mannen negen keer hoger dan bij vrouwen. De meeste gerapporteerde syfilisinfecties komen voor bij mannen die seks hebben met mannen (ECDC, 2022).
Kan een vrouw syfilis krijgen?
Vrouwen kunnen ook syfilis krijgen, maar het komt veel minder vaak voor dan bij mannen. Iedereen die seksueel actief is, kan syfilis krijgen. Daarom is regelmatige soa-screening en veilig vrijen belangrijk.
Hoe lang blijft syfilis in je lichaam?
Zonder behandeling blijft syfilis voor onbepaalde tijd in uw lichaam. Na de eerste en tweede fase van infectie kan het in een slapende of latente toestand gaan, een periode waarin de infectie geen symptomen veroorzaakt maar in uw lichaam blijft. Syfilis is gemakkelijk en snel te behandelen met antibiotica, maar gaat niet vanzelf over.
Kan syfilis vanzelf genezen?
Nee, zonder behandeling zal syfilis in het lichaam blijven, zelfs zonder symptomen te veroorzaken. Gelukkig is de behandeling eenvoudig en snelwerkend. Syfilis wordt behandeld met een antibioticuminjectie van benzathine penicilline G. Hoewel primaire, secundaire of vroege latente infecties met één injectie kunnen worden behandeld, kunnen langdurige infecties meer dan één dosis vereisen.
De meeste syfilisinfecties kunnen bij de huisarts worden behandeld. U kunt echter worden doorverwezen naar een specialist als de infectie gedurende een langere periode aanwezig is en aanvullende behandelingsdoses vereist.