Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten
De perimenopauze is een van de belangrijkste fasen in het leven van een vrouw – en toch weten veel mensen niet precies wat er in deze periode in het lichaam gebeurt. Het begint vaak onopgemerkt met hormonale schommelingen die zich uiten in onregelmatige cycli, opvliegers, slaapproblemen of stemmingswisselingen. Wist je dat de perimenopauze al in de late 30-er jaren kan beginnen en tot wel 10 jaar kan duren voordat de menopauze intreedt?
In dit artikel ontdek je wanneer de perimenopauze begint, welke symptomen kunnen optreden en welke hormonale veranderingen hieraan ten grondslag liggen. Daarnaast krijg je concrete tips over hoe je deze periode beter kunt doorkomen met natuurlijke ondersteuning, voeding en eventueel medische hulp.
Inhoudsopgave
- Was ist die Perimenopause?
- Wanneer begint de perimenopauze en hoe lang duurt het?
- Welke symptomen treden op tijdens de perimenopauze?
- Hoe kun je de symptomen verlichten?
- Samenvatting
Wat is de perimenopauze?
De perimenopauze is de natuurlijke overgangsfase vóór de menopauze en markeert een van de belangrijkste fasen van de overgang. In deze periode begint je lichaam geleidelijk de productie van vrouwelijke geslachtshormonen, vooral oestrogeen en progesteron, te verminderen. Dit leidt tot hormonale schommelingen die zowel lichamelijke als emotionele veranderingen kunnen veroorzaken.
Hoewel je vruchtbaarheid in de perimenopauze afneemt, is een zwangerschap nog steeds mogelijk zolang je nog een eisprong hebt. Daarom is geschikte anticonceptie belangrijk als je niet zwanger wilt worden.
De perimenopauze kan meerdere jaren duren en eindigt met de menopauze, oftewel het moment waarop je twaalf maanden lang geen menstruatie meer hebt gehad. Pas dan wordt de menopauze officieel vastgesteld (Mayo Clinic, 2023).
Wanneer begint de perimenopauze en hoe lang duurt het?
De perimenopauze begint meestal tussen je 40e en 50e levensjaar, maar kan bij sommige vrouwen al in de late 30-er jaren starten. De duur verschilt per persoon en varieert gemiddeld tussen de 4 en 10 jaar. De perimenopauze eindigt zodra de menopauze intreedt.
Wist je dat…?
Het precieze moment waarop de perimenopauze begint, wordt beïnvloed door genetische factoren, je levensstijl en gezondheid. Vrouwen van wie de moeder vroeg in de overgang kwam, maken deze overgang vaak ook eerder door. Daarnaast kunnen roken, ernstig ondergewicht of chronische stress ervoor zorgen dat de perimenopauze eerder begint. Er wordt ook onderzocht of omgevingsfactoren, zoals hormoonverstorende stoffen in kunststoffen of pesticiden, een rol kunnen spelen (NHS, 2021).
Wat gebeurt er in je lichaam?
Tijdens de perimenopauze daalt eerst het progesterongehalte, waardoor je cyclus onregelmatiger wordt. Tegelijkertijd schommelt het oestrogeenniveau sterk, wat kan leiden tot symptomen zoals opvliegers, slaapproblemen en stemmingswisselingen. Als reactie hierop verhoogt het lichaam de productie van het follikelstimulerend hormoon (FSH) om de eierstokken te stimuleren om hormonen aan te maken. Deze schommelingen maken deel uit van de hormonale aanpassing die je lichaam voorbereidt op de menopauze. voorbereidt op de menopauze.
Welke symptomen treden op tijdens de perimenopauze?
De perimenopauze wordt gekenmerkt door hormonale schommelingen die een breed scala aan lichamelijke en emotionele symptomen kunnen veroorzaken. De intensiteit en frequentie van deze symptomen verschillen per persoon – terwijl sommige vrouwen nauwelijks veranderingen merken, kunnen anderen er aanzienlijk last van hebben.
Typische symptomen in deze fase:
| Symptoom | Beschrijving |
| Onregelmatige menstruatie | Je menstruatie kan minder vaak of juist vaker voorkomen, korter of langer duren en heviger of lichter zijn. |
| Opvliegers en nachtelijk zweten | Plotselinge warmteaanvallen, vaak gepaard met zweten, vooral ‘s nachts. |
| Stemmingswisselingen | Prikkelbaarheid, neerslachtigheid of verhoogde emotionele gevoeligheid. |
| Slaapproblemen | Moeite met inslapen of doorslapen, vaak verergerd door nachtelijke opvliegers. |
| Verminderde libido en vaginale droogte | Veranderingen in geslachtshormonen kunnen zorgen voor minder zin in seks en vaginale droogte, wat pijn tijdens het vrijen kan veroorzaken. |
| Gewichtstoename en stofwisselingsveranderingen | Een tragere stofwisseling kan leiden tot gewichtstoename, vooral rond de buik. |
| Concentratie- en geheugenproblemen (“brain fog”) | Veel vrouwen ervaren vergeetachtigheid of moeite met concentreren. |
| Veranderingen aan huid en haar | Een daling van oestrogeen kan zorgen voor een droge huid, meer haaruitval of dunner wordend haar. |
| Gewrichts- en spierpijn | Hormonale veranderingen kunnen bijdragen aan spier- en gewrichtspijn, stijfheid of spanningen. |
| Hartkloppingen en bloeddrukschommelingen | Door hormonale schommelingen kun je af en toe last krijgen van hartkloppingen of wisselende bloeddruk. |
Belangrijk: Niet elke vrouw ervaart al deze symptomen. De klachten kunnen mild tot ernstig zijn en zich in de loop van de perimenopauze veranderen (Cleveland Clinic, 2024).
Wanneer moet je medisch advies inwinnen?
- Als de symptomen zeer belastend zijn of je dagelijks leven sterk beïnvloeden.
- Bei stark unregelmäßigen oder sehr starken Blutungen.
- Bij zeer onregelmatige of hevige bloedingen.
Hormonale waarden testen: Wanneer is een test zinvol?
Omdat de symptomen van de perimenopauze worden veroorzaakt door hormonale schommelingen, kan een hormoontest helpen om inzicht te krijgen in je waarden. Vooral bij ernstige klachten zoals onregelmatige cycli, slaapproblemen of stemmingswisselingen kan het nuttig zijn om de spiegels van oestrogeen, progesteron of FSH te controleren.
Met de Homed-IQ hormoontests voor vrouwen kun je deze waarden eenvoudig vanuit huis analyseren. De hormoontest voor vrouwen geeft inzicht in je hormonale balans, terwijl de Vruchtbaarheidstest vrouw informatie biedt over je eicelreserve. De menopauze bloedtest meet specifiek waarden zoals FSH en oestradiol, waardoor je veranderingen in de overgang beter kunt begrijpen. Alle resultaten worden geanalyseerd in ISO-gecertificeerde laboratoria.
-
AMH (Anti-Muller Hormoon) test
€69,00 -
Vruchtbaarheidstest vrouw
€159,00 -
Hormoon test voor vrouwen
€159,00
Hoe kun je de symptomen verlichten?
De klachten van de perimenopauze kunnen worden verminderd door aanpassingen in je levensstijl, natuurlijke methoden en medische behandelingen. Welke aanpak het beste helpt, hangt af van de aard en ernst van de symptomen.
Hier zijn enkele bewezen tips om je lichaam te ondersteunen tijdens de perimenopauze:
Opvliegers en nachtelijk zweten verminderen
- Vermijd alcohol, cafeïne en pittig eten, omdat deze opvliegers kunnen verergeren.
- Draag ademende kleding van natuurlijke vezels en gebruik lichte beddengoed om nachtelijk zweten te minimaliseren.
- Ontspanningstechnieken zoals yoga of meditatie kunnen helpen om de frequentie van opvliegers te verminderen.
Slaap verbeteren
- Een vaste slaaproutine met regelmatige bedtijden bevordert een herstellende nachtrust.
- Vermijd schermen (telefoon, laptop) minstens een uur voor het slapengaan.
- Kruidenthee met citroenmelisse kan een kalmerend effect hebben.
- Zorg voor voldoende magnesium en calcium, omdat deze voedingsstoffen de botstofwisseling ondersteunen en spierkrampen en slaapproblemen kunnen helpen voorkomen. Goede bronnen zijn zuivelproducten, groene bladgroenten, noten en zaden of gerichte voedingssupplementen.
Stemmingswisselingen in balans brengen
- Beweeg regelmatig – wandelen, yoga of matige krachttraining stimuleren de afgifte van gelukshormonen.
- Zorg voor een evenwichtige voeding met veel omega-3-vetzuren en B-vitaminen, die het zenuwstelsel ondersteunen en stemmingswisselingen kunnen verzachten.
- Onderhoud sociale contacten, want contact met anderen kan helpen om emotionele schommelingen beter te hanteren.
Gewichtstoename tegengaan
- Een eiwitrijke en vezelrijke voeding helpt om je stofwisseling stabiel te houden.
- Vermijd overmatige suiker- en witte meelproducten om bloedsuikerschommelingen te verminderen.
- Krachttraining kan helpen bij spieropbouw en het behoud van je basale stofwisseling.
Bronnen:Cleveland Clinic, 2024; Brown, 2023
Medische ondersteuning bij ernstige klachten
Als de symptomen van de perimenopauze je dagelijks leven aanzienlijk verstoren, kunnen medische behandelingen een optie zijn.
Hormoontherapie (HRT): Wanneer is het zinvol?
Hormoonsuppletietherapie (HRT, Hormone Replacement Therapy) kan een tekort aan oestrogeen en progesteron compenseren en zo klachten zoals opvliegers, slaapproblemen, stemmingswisselingen en botverlies verlichten.
Verschillende soorten hormoontherapie:
- Systemische HRT (tabletten, pleisters, gel) → Wordt gebruikt bij ernstige klachten en heeft een effect op het hele lichaam.
- Lokale HRT (vaginale crèmes, zetpillen, ringen) → Gericht op klachten zoals vaginale droogte en urinewegaandoeningen.
HRT is niet voor iedereen geschikt – vooral bij een verhoogd risico op borstkanker, trombose of hart- en vaatziekten moet een arts zorgvuldig afwegen of deze behandeling veilig is. Bespreek altijd met je arts of HRT voor jou de juiste keuze is en welke risico’s eraan verbonden zijn (Cleveland Clinic, 2024).
Samenvatting
De perimenopauze is de overgangsfase vóór de menopauze en markeert een van de belangrijkste hormonale veranderingen in het leven van een vrouw. Tijdens deze periode dalen de oestrogeen- en progesteronspiegels, wat kan leiden tot symptomen zoals opvliegers, slaapproblemen, stemmingswisselingen en veranderingen in de menstruatiecyclus.
Veel klachten kunnen worden verminderd door aanpassingen in je levensstijl, zoals een gezond voedingspatroon, regelmatige beweging en ontspanningstechnieken. Bij ernstige symptomen kunnen hormoontherapie (HRT) of plantaardige alternatieven een optie zijn, maar het is belangrijk om hierover individueel medisch advies in te winnen.
Bronnen
Benefits and risks of hormone replacement therapy (HRT). (n.d.). NHS. Retrieved February 23, 2025, from https://www.nhs.uk/medicines/hormone-replacement-therapy-hrt/benefits-and-risks-of-hormone-replacement-therapy-hrt/
Early menopause. (n.d.). NHS. Retrieved February 23, 2025, from https://www.nhs.uk/conditions/early-menopause/
Henigsman, S. A. (2023, April 21). 11 Natural Ways to Reduce Symptoms of Menopause. Healthline. Retrieved February 23, 2025, from https://www.healthline.com/nutrition/11-natural-menopause-tips
Hormone Replacement Therapy (HRT) for Menopause. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved February 23, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/15245-hormone-therapy-for-menopause-symptoms
Perimenopause. (n.d.). Johns Hopkins Medicine. Retrieved February 23, 2025, from https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/perimenopause
Perimenopause: Age, Stages, Signs, Symptoms & Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved February 23, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21608-perimenopause
Perimenopause – Symptoms and causes. (2023, May 25). Mayo Clinic. Retrieved February 23, 2025, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/perimenopause/symptoms-causes/syc-20354666
