Een maag-darm-infectie, in de volksmond ook wel buikgriep genoemd, is een veelvoorkomende aandoening die het spijsverteringskanaal treft. Het kan door verschillende factoren worden veroorzaakt, waaronder virussen. In de meeste gevallen geneest een maag-darm-infectie goed, maar het kan problematisch zijn voor bepaalde risicogroepen zoals ouderen of kinderen. De symptomen kunnen vrij algemeen zijn, wat betekent dat andere ziektes uitgesloten moeten worden.

Wat is een maag-darm-infectie?

Maag-darm-infecties treffen de maag en darmen en worden vaak veroorzaakt door virussen, bacteriën of parasieten en kunnen zeer onaangename symptomen veroorzaken. De meeste mensen krijgen in hun leven minstens één keer te maken met een maag-darm-infectie, en het kan op elke leeftijd voorkomen (Satter & Singh, 2023).

Welke symptomen komen voor bij maag-darm-infecties?

Een verscheidenheid aan symptomen kan voorkomen bij een maag-darm-infectie. De eerste tekenen zijn vaak algemeen, maar manifesteren zich meestal in de vorm van:

• Misselijkheid
• Overgeven
• Diarree
• Buikpijn en/of onderbuikpijn

Naarmate de dag vordert, kunnen ook zogenaamde “systemische symptomen” optreden die de rest van het lichaam kunnen beïnvloeden. Deze omvatten koorts, rillingen en spierpijn. De symptomen kunnen plotseling optreden en zich over uren of dagen ontwikkele (NHS, 2023).

Wil je een overzicht van jouw gezondheidsstatus?

Bij een maag-darm-infectie is een adequate voedingsstoffeninname cruciaal. Omdat het spijsverteringskanaal kan zijn aangetast en de opname van voedingsstoffen verminderd is, kan het immuunsysteem bovendien verzwakt zijn. Met de vitaminetekort test of magnesiumtests van Homed-IQ kun je snel en gemakkelijk vanuit huis je eigen gezondheidsstatus controleren. Deze tests geven informatie over of er een tekort is aan belangrijke voedingsstoffen die het herstel kunnen belemmeren.

Welke aandoeningen moeten worden onderscheiden van een maag-darm-infectie?

Maag-darm-infecties kunnen symptomen veroorzaken die lijken op die van andere ziekten. Het is belangrijk andere mogelijke oorzaken van je symptomen uit te sluiten. Enkele aandoeningen die onderscheiden moeten worden van maag-darm-infecties, omvatten:

• Maagslijmvliesontsteking: Ook wel gastritis genoemd, dit is een ontsteking van het maagslijmvlies, die symptomen kan veroorzaken zoals buikpijn, misselijkheid en overgeven – vergelijkbaar met die van een maag-darm-infectie. Vaak wordt gastritis veroorzaakt door de bacterie Helicobacter pylori, die hoewel een bacterie, niet de typische maag-darm-infecties veroorzaakt. Vaak zijn ook factoren zoals stress, alcoholmisbruik of het gebruik van ontstekingsremmende medicijnen de oorzaak van gastritis (Cleveland Clinic, 2023).
• Voedselvergiftiging: De oorzaak van voedselvergiftiging is vaak het consumeren van besmet of bedorven voedsel. De symptomen lijken op die van een maag-darm-infectie, maar kunnen sneller optreden en zijn meestal te herleiden naar een specifieke maaltijd of voedselbron (NHS, 2021).
• Prikkelbare darm syndroom (PDS): In tegenstelling tot maag-darm-infecties, is PDS een functionele darmaandoening. Er kunnen chronische buikpijn, diarree of constipatie optreden, en de oorzaken worden vaak geassocieerd met stress, bepaalde voedingsmiddelen, maar niet met een infectie (Mayo Clinic, 2023).

Als je aanhoudende of ernstige symptomen hebt, moet je dringend een dokter raadplegen om de exacte oorzaak van je klachten vast te stellen en de juiste behandeling te krijgen.

Wat zijn de oorzaken van een maag-darm-griep?

Maag-darm-infecties worden meestal veroorzaakt door verschillende ziekteverwekkers die in het spijsverteringskanaal terechtkomen en daar ontstekingen veroorzaken. De meest voorkomende oorzaken van maag-darm-infecties zijn:

De verspreiding van maag-darm-infecties kan worden bevorderd door onvoldoende hygiëne, gebrek aan voedsel- of waterkwaliteit en contact met geïnfecteerde personen. Om deze reden moeten passende preventieve maatregelen worden genomen om het risico op infectie te minimaliseren.

Hoe lang duurt een maag-darminfectie?

De duur van een maag-darm-infectie kan variëren, afhankelijk van de oorzaak en de algemene gezondheidstoestand van de betrokken persoon. Over het algemeen duren de meeste virale maag-darm-infecties, zoals die veroorzaakt door norovirussen of rotavirussen, ongeveer 1 tot 3 dagen. Bacteriële infecties, zoals door salmonella, E. coli of Campylobacter, kunnen iets langer duren, vaak tussen 5 en 7 dagen. Sommige infecties kunnen echter langer aanhouden, vooral als er complicaties optreden of als de betrokken persoon een verzwakt immuunsysteem heeft. Bij aanhoudende of ernstige symptomen is het belangrijk om medische hulp te zoeken. Een vroege diagnose en behandeling, vooral bij bacteriële infecties, kunnen helpen om de duur van de ziekte te verkorten en complicaties te voorkomen.

Hoe kan je een maag-darm-infectie voorkomen?

Bronnen: NHS, 2023; John Hopkins, 2024

Daarnaast is regelmatige reiniging en desinfectie van vaak aangeraakte oppervlakken een belangrijke bescherming tegen maag-darm-infecties. Dit omvat deurklinken, lichtschakelaars, mobiele telefoons en andere vaak gebruikte voorwerpen. Door deze maatregel kunnen ziekteverwekkers effectief worden gecontroleerd en de verspreiding van infecties worden verminderd.

Hoe wordt een maag-darm-infectie behandeld?

De behandeling van maag-darm-infecties richt zich in de regel op het verlichten van de symptomen en het voorkomen van complicaties. Hier zijn enkele belangrijke stappen die kunnen helpen bij de behandeling van maag-darm-infecties:

• Hydratatie: Bij symptomen zoals diarree en braken is het belangrijk om het vochtverlies te compenseren door water, elektrolytdrankjes, bouillon of verdunde vruchtensappen te drinken.
• Voeding: Vermijd vast voedsel zolang je last hebt van acuut braken en diarree. Begin met heldere vloeistoffen zoals water en bouillon om uitdroging te voorkomen. Als de symptomen verbeteren, introduceer dan licht verteerbaar voedsel zoals rijst, beschuit, bananen en geraspte appel. Vermijd scherp en vet voedsel evenals cafeïne en alcohol, aangezien deze de symptomen kunnen verergeren.
• Rust: Gun je lichaam rust en herstel. Het is raadzaam om minstens 48 uur na het verdwijnen van de symptomen thuis te blijven om besmetting van anderen te voorkomen.

Bron: John Hopkins, 2024

Wanneer moet je een dokter raadplegen?

Er zijn bepaalde gevallen waarin je absoluut een dokter moet raadplegen. Dit omvat ernstige symptomen zoals hevig braken, bloederige diarree, hoge koorts en uitdroging. Mensen in risicogroepen zoals kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen met een verzwakt immuunsysteem moeten extra voorzichtig zijn (NHS, 2023).

Samenvatting

Maag-darm-infecties zijn wijdverbreid, maar in de meeste gevallen niet ernstig. Door de symptomen, oorzaken en preventiemethoden te begrijpen, kun je jezelf en je familie beschermen tegen infecties. Als je echter ernstige symptomen opmerkt of tot een risicogroep behoort, moet je onmiddellijk medische hulp zoeken.

Bronnen

Bacterial Gastroenteritis. (n.d.). Johns Hopkins Medicine. Retrieved January 23, 2024, from https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/bacterial-gastroenteritis

Bacterial Gastroenteritis – StatPearls. (2023, August 8). NCBI. Retrieved January 23, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513295/

Food poisoning. (n.d.). NHS. Retrieved January 23, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/food-poisoning/

Gastritis: What It Is, Symptoms, Causes & Treatment. (2023, July 14). Cleveland Clinic. Retrieved January 23, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10349-gastritis

Gastroenteritis. (2023, December 13). NHS inform. Retrieved January 10, 2024, from https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/stomach-liver-and-gastrointestinal-tract/gastroenteritis/

Gastroenteritis. (2023, December 13). NHS inform. Retrieved January 23, 2024, from https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/stomach-liver-and-gastrointestinal-tract/gastroenteritis/

Irritable bowel syndrome – Symptoms and causes. (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved January 23, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/irritable-bowel-syndrome/symptoms-causes/syc-20360016

Norovirus: Symptoms, Causes & Treatment. (2023, February 3). Cleveland Clinic. Retrieved January 23, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17703-norovirus

Taylor, C., & Cherney, K. (2022, May 19). Parasitic Gastroenteritis: Causes, Symptoms, Prevention. Healthline. Retrieved January 23, 2024, from https://www.healthline.com/health/parasitic-gastroenteritis

What Is Rotavirus? Symptoms & Treatment. (2023, June 1). Cleveland Clinic. Retrieved January 23, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8275-rotavirus