Ook bij pijpen, een vorm van orale seks, bestaat het risico op de overdracht van seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) zoals chlamydia, gonorroe of herpes. Pijpen is de stimulatie van de penis met de mond, lippen en tong door een partner, en het is een van de meest voorkomende vormen van orale seks. Deze blog informeert je over de risico’s van SOA-overdracht bij pijpen, bespreekt veelvoorkomende SOA’s en geeft praktische tips over hoe je jezelf effectief kunt beschermen.

Inhoudsopgave

• Kun je door te pijpen een seksueel overdraagbare aandoening oplopen?
• Welke SOA’s kunnen worden overgedragen bij pijpen?
• Welke symptomen kunnen wijzen op een SOA?
• Hoe kun je jezelf beschermen tegen een SOA bij pijpen?
• Samenvatting

Kun je door te pijpen een seksueel overdraagbare aandoening oplopen?

Ja, bij pijpen kunnen seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) worden overgedragen. Dit gebeurt door direct contact met geïnfecteerde slijmvliezen, lichaamsvloeistoffen zoals sperma of vaginale afscheiding, of door kleine wondjes in de mond of op de geslachtsdelen. Zowel degene die pijpt als degene die gepijpt wordt, kan besmet raken. Hoewel het risico bij pijpen lager is dan bij vaginale of anale seks – omdat het contact met slijmvliezen en lichaamsvloeistoffen meestal beperkter is – bestaat er nog steeds een kans op overdracht. Dit risico wordt vaak onderschat (CDC, 2024).

Waar hangt het risico op een SOA bij pijpen vanaf?

Het risico op de overdracht van een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) bij pijpen hangt af van:

1. Type SOA: Sommige seksueel overdraagbare infecties, zoals gonorroe (druiper) of herpes, zijn bijzonder besmettelijk en worden gemakkelijker overgedragen, omdat ze al door minimaal contact met slijmvliezen of kleine hoeveelheden lichaamsvloeistoffen kunnen worden doorgegeven.
2. Vorhandensein von Verletzungen: Kleine Wunden oder Risse im Mund, an den Lippen oder an den Genitalien erhöhen das Risiko einer Übertragung deutlich, da Krankheitserreger so leichter in den Körper eindringen können.
3. Beschermingsmaatregelen: Het gebruik van condooms of beflapjes tijdens orale seks verlaagt het risico op overdracht aanzienlijk, omdat ze een barrière vormen tegen direct contact met geïnfecteerde lichaamsvloeistoffen of slijmvliezen.
4. Virale/Bacteriële belasting: Een hoge concentratie van ziekteverwekkers (bijvoorbeeld bij onbehandelde infecties) maakt de kans op overdracht groter.
5. Algemene gezondheidstoestand: Een verzwakt immuunsysteem, bijvoorbeeld door andere ziekten of medicijnen, maakt het lichaam vatbaarder voor infecties en verhoogt het risico op een SOA.

Bron: Cleveland Clinic, 2023

Welke SOA’s kunnen worden overgedragen bij pijpen?

Bij pijpen kunnen meerdere seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) worden overgedragen, omdat lichaamsvloeistoffen en slijmvliezen in direct contact komen. Hieronder vallen:

1. Gonorroe (druiper): Deze bacteriële, seksueel overdraagbare infectie tast de slijmvliezen in keel en geslachtsdelen aan. Bij pijpen kan gonorroe worden overgedragen als geïnfecteerde lichaamsvloeistoffen zoals sperma of vaginale afscheiding in de mond terechtkomen. Ook de omgekeerde weg, van een geïnfecteerd keel- of mondslijmvlies naar de geslachtsdelen, is mogelijk.
2. Chlamydia: Chlamydia veroorzaakt vaak symptoomloze infecties en wordt tijdens orale seks overgedragen door direct contact met geïnfecteerde slijmvliezen of lichaamsvloeistoffen.
3. Syfilis: Bij deze bacteriële infectie worden de ziekteverwekkers overgedragen via open wondjes of direct contact met slijmvliezen. Bij pijpen kunnen kleine wondjes in de mond of op de geslachtsdelen als toegangspoort voor de bacteriën dienen. Syfilis uit zich bij het optreden van symptomen vaak door zweren die zeer besmettelijk zijn.
4. Herpes: Dit virus veroorzaakt blaasjes op lippen of geslachtsdelen en is zeer besmettelijk. Bij pijpen wordt lippenherpes gemakkelijk overgedragen op de geslachtsdelen of genitale herpes op de mond, vooral bij direct contact met open blaasjes.
5. HPV (Humaan papillomavirus): Deze virussen worden via direct huid-op-huidcontact en lichaamsvloeistoffen overgedragen. In de meeste gevallen geneest de infectie vanzelf, maar sommige HPV-typen kunnen wratten in het genitale of mondgebied veroorzaken en in zeldzame gevallen mond- en keelkanker.
6. HIV: De overdracht van het virus tijdens pijpen is zeldzaam, maar mogelijk als bloed in het spel is – bijvoorbeeld door wondjes in de mond, bloedend tandvlees of letsels aan de geslachtsdelen. Het risico neemt toe als de partner of partnerin een hoge virale belasting heeft.

Bron: Cleveland Clinic, 2023, Mayo Clinic, 2024

Welke symptomen treden op bij een SOA?

Typische symptomen van een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) kunnen per infectie verschillen, maar sommige klachten komen bij zowel mannen als vrouwen voor en wijzen op een mogelijke besmetting. Dit zijn onder andere:

• Branderig gevoel of pijn bij het plassen
• Ongewone afscheiding uit de penis, vagina of anus
• Jeuk, roodheid of zwelling in het genitale gebied
• Pijn tijdens de seks
• Huiduitslag of zweren, vaak pijnloos (bijvoorbeeld bij syfilis)
• Vermoeidheid of gezwollen lymfeklieren

Mannen merken bij een SOA vaak pijn of zwelling van de testikels op, evenals etterige afscheiding uit de urinebuis. Vrouwen hebben daarentegen vaak last van onregelmatige bloedingen, pijn in de onderbuik en een sterkere of onaangenaam ruikende vaginale afscheiding (Mayo Clinic, 2024).

Welke symptomen treden op bij een orale SOA?

Veel SOA’s beperken zich niet tot de geslachtsdelen, maar kunnen ook de mond- en keelholte infecteren (orale SOA’s). De volgende symptomen kunnen hierop wijzen:

• Keelpijn, vergelijkbaar met een keelontsteking (bijvoorbeeld bij gonorroe of chlamydia)
• Zweren of blaasjes op de lippen, mondslijmvlies of tong (herpes, syfilis)
• Witte of gelige aanslag in de keel (gonorroe)
• Pijn of zwelling van de lymfeklieren in de hals
• Wratten in de mond- of keelholte (HPV)

Belangrijk: Veel SOA’s verlopen zowel genitaal als oraal asymptomatisch – dus zonder zichtbare symptomen – maar kunnen toch worden overgedragen. Als ze niet worden ontdekt, kunnen ze op de lange termijn ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Om deze reden zijn regelmatige tests essentieel (Mayo Clinic, 2024).

Hoe kan ik me beschermen tegen een SOA bij het pijpen?

De volgende maatregelen helpen om het risico op een SOA bij het pijpen te verkleinen:

1. Gebruik condooms of beflapjes: Bij correct gebruik bieden deze een effectieve bescherming tegen ziekteverwekkers. Zorg ervoor dat het condoom goed past en dat het materiaal niet beschadigd is.
2. Zorg voor een goede mondhygiëne: Regelmatig tandenpoetsen, het gebruik van tandzijde en het vermijden van harde of scherpkantige voedingsmiddelen verkleinen het risico op wondjes of ontstekingen die als toegangspoorten voor ziekteverwekkers kunnen dienen.
3. Vermijd seksueel contact bij vermoedens van een infectie: Als je symptomen hebt zoals blaasjes, zweren of andere tekenen van een SOA, is het belangrijk om seksueel contact te vermijden totdat een arts de situatie heeft beoordeeld.
4. Laat je testen: Regelmatige tests op SOA’s zijn essentieel, vooral als je een nieuwe of wisselende partner hebt, omdat veel infecties symptoomloos verlopen. Deze tests kun je laten doen bij de huisarts, in gezondheidscentra of anoniem bij adviespunten. Er zijn ook thuistests beschikbaar die discreet en eenvoudig te gebruiken zijn, bijvoorbeeld van Homed-IQ.

Bron: NHS, 2024

Samenvatting

Pijpen, een veelvoorkomende vorm van orale seks, brengt een risico met zich mee voor de overdracht van seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) zoals chlamydia, gonorroe, herpes of HPV. Infecties kunnen worden overgedragen door direct slijmvliescontact, lichaamsvloeistoffen of kleine wondjes in de mond of op de geslachtsdelen, waarbij zowel degene die pijpt als degene die gepijpt wordt risico loopt. Veel SOA’s verlopen zonder symptomen, maar kunnen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken als ze onopgemerkt blijven. Beschermingsmaatregelen zoals het gebruik van condooms of beflapjes en regelmatige SOA-tests zijn cruciaal om het risico op infecties te minimaliseren.

Bronnen

About STI Risk and Oral Sex | STI. (2024, February 6). CDC. Retrieved November 19, 2024, from https://www.cdc.gov/sti/about/about-sti-risk-and-oral-sex.html

How to prevent STIs. (n.d.). NHS inform. Retrieved November 19, 2024, from https://www.nhsinform.scot/campaigns/how-to-prevent-stis/

Sexually transmitted disease (STD) symptoms. (2024, March 12). Mayo Clinic. Retrieved November 19, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sexually-transmitted-diseases-stds/in-depth/std-symptoms/art-20047081

Sexually transmitted disease (STD) symptoms. (2024, March 12). Mayo Clinic. Retrieved November 19, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sexually-transmitted-diseases-stds/in-depth/std-symptoms/ART-20047081?p=1

Sexually Transmitted Infections (STIs): Sexually Transmitted Diseases (STDs). (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved November 19, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9138-sexually-transmitted-diseases–infections-stds–stis