De tekenen van een hoge en lage bloedsuiker

Bloedsuiker is een meting van de hoeveelheid suiker, of glucose, in je bloed. Deze suiker is afkomstig van het voedsel dat je eet en is de belangrijkste energiebron van het lichaam. Hoewel je lichaam voldoende bloedsuiker nodig heeft om te functioneren, kan een teveel aan suiker in je bloed je lichaam ernstige schade toebrengen. Daarom is het voor een goede gezondheid belangrijk om uw bloedsuikerspiegel binnen een gezond bereik te houden. Een te hoge bloedsuikerspiegel staat bekend als diabetes. Dit kan ontstaan doordat je lichaam geen insuline aanmaakt (diabetes type I) of doordat je lichaam insuline niet goed aanmaakt of gebruikt (diabetes type II). Hoewel diabetes een veel voorkomende aandoening is, kunnen de symptomen veroorzaakt door een hoge of lage bloedsuikerspiegel moeilijk te herkennen zijn of verward worden met andere gezondheidsproblemen. Daarom heeft naar schatting 36% van de volwassenen in Europa diabetes maar weet dit niet (IDF, 2021). Het kunnen identificeren van de tekenen van abnormale bloedsuikerspiegel kan mensen helpen type II diabetes te voorkomen voordat het zich voordoet, of diabetici helpen hun bloedsuiker binnen een gezond bereik te houden. Lees verder voor meer informatie over de tekenen van een hoge en lage bloedsuikerspiegel.

Bloedsuiker meten

De bloedsuikerspiegel kan op verschillende manieren worden vastgesteld en gecontroleerd. Mensen met diabetes kunnen meerdere keren per dag hun bloedsuiker meten met een vingerpriktest of een continue glucosemeter zoals de Freestyle Libre (CDC, 2021). Het controleren van de bloedsuikerspiegel gedurende de dag kan je helpen begrijpen hoe jouw lichaam reageert op bepaalde voedingsmiddelen en hoeveel medicatie nodig is. Voor de diagnose van diabetes gelden de volgende waarden:

Bij gediagnosticeerde diabetes patiënten wordt over het algemeen aanbevolen te proberen de nuchtere bloedsuiker tussen 4,5 en 8 mmol/L te houden. Een goede bloedsuiker is na ongeveer 2 uur na het eten lager dan 9. Daarom moet je bij behandeling proberen je bloedsuiker tussen 4,5 en 9 mmol/L te houden (Thuisarts, 2022).

HbA1C

HbA1C Een hemoglobine A1C-test (HbA1C) meet jouw gemiddelde bloedsuikerspiegel over de afgelopen 2-3 maanden. Deze test kan worden gebruikt om diabetes te diagnosticeren of om te controleren of je diabetes onder controle is. Voor de diagnose van diabetes gelden de volgende waarden:

Bij gediagnosticeerde diabetes patiënten wordt over het algemeen aanbevolen het HbA1C-gehalte onder de 7% te houden (Tello, 2020). Dit doel kan variëren en moet worden besproken met je zorgverlener. Lees voor meer informatie onze blog “Wat is HbA1C?“. Het is nu ook mogelijk om uw HbA1C thuis te controleren met een zelftest, zoals de Homed-IQ bloedsuikertest of de Homed-IQ bloedtest voor hartziekten. Met deze test kunnen gebruikers controleren op mogelijke ongediagnosticeerde diabetes of zien hoe goed hun diabetes wordt beheerd zonder een arts te bezoeken. Lees voor meer informatie over de verschillen tussen een HbA1C-test thuis en een test bij de dokter onze blog “Testen op diabetes – moet u een thuistest doen of naar de dokter gaan?“.

Symptomen van een hoge bloedsuiker

Van hoge bloedsuiker (hyperglykemie) is sprake wanneer het glucosegehalte in je bloed te hoog is. Hoge bloedsuiker is het primaire symptoom van diabetes type I en II, maar kan ook voorkomen bij mensen die bepaalde chronische aandoeningen hebben, gestrest zijn of ziek zijn. Gebrek aan lichaamsbeweging, onvoldoende insuline innemen (diabetici), meer eten dan gepland, uitdroging, een ongezond dieet en een onregelmatige timing van de maaltijden kunnen een hoge bloedsuiker veroorzaken (NHS, 2022).

Symptomen van een hoge bloedsuiker zijn in het begin meestal niet merkbaar, en kunnen pas optreden als de niveaus erg hoog worden. De symptomen van een hoge bloedsuiker zijn dezelfde als de symptomen van onbehandelde diabetes, die leidt tot een hoge bloedsuiker door onvoldoende insuline. Symptomen kunnen zijn:

• Extreme dorst
• Veel plassen
• Overgewicht verhelpen
• Wazig zicht
• Vermoeidheid
• Terugkerende infecties, zoals spruw, blaas- en huidinfecties

Een zeer hoge bloedsuikerspiegel kan levensbedreigende complicaties veroorzaken, zoals diabetische ketoacidose (DKA). Ketonen zijn een chemische stof die door de lever wordt geproduceerd wanneer deze vetten afbreekt. Je lichaam gebruikt ketonen tijdens vasten, lange periodes van inspanning en wanneer er weinig koolhydraten beschikbaar zijn. Als je lichaam niet genoeg insuline heeft, zal het vet gaan omzetten in energie in plaats van bloedsuiker te gebruiken. Vet gebruiken voor energie produceert ketonen, die zich in het bloed kunnen ophopen en tot DKA kunnen leiden. Dit is een medisch noodgeval en moet onmiddellijk worden behandeld (NHS, 2022).

Symptomen van DKA zijn onder andere:

• Fruitig ruikende adem
• Dorst
• Flauwvallen
• Zich ziek voelen
• Vaak plassen
• Verwarring
• Coma

Symptomen van een lage bloedsuikerspiegel

Een lage bloedsuiker wordt gedefinieerd als een bloedglucose die lager is dan 3,5 mmol/L (CDC, 2021). Lage bloedsuiker komt het meest voor bij mensen met diabetes type I, en kan worden veroorzaakt door het nemen van te veel insuline, te weinig koolhydraten eten voor je insuline-inname, veranderingen in routine, warm weer, en het drinken van alcohol.

De symptomen van een lage bloedsuikerspiegel verschillen van persoon tot persoon. Bij diabetes is het belangrijk om je eigen symptomen van lage bloedsuiker te leren kennen. Symptomen kunnen zijn:

• Honger
• Duizeligheid
• Snelle hartslag
• Zenuwachtigheid
• Schudden
• Zweten
• Prikkelbaarheid of verwarring

Sommige mensen hebben misschien geen symptomen van een lage bloedsuiker totdat deze extreem laag is. Dit staat bekend als hypoglykemie unawareness en kan voorkomen bij mensen die al lange tijd diabetes hebben, vaak een lage bloedsuiker hebben, of die bepaalde medicijnen gebruiken (CDC, 2021). Personen die hypoglykemie onwetendheid hebben, moeten mogelijk hun bloedsuiker vaker controleren.

Hoe reguleer je de bloedsuiker?

Je bloedsuiker stabiel houden is gunstig voor mensen met en zonder diabetes. Een gezond dieet volgen, een gezond gewicht behouden en regelmatig bewegen zijn zeer belangrijk om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden (CDC, 2021). Daarnaast kunnen de volgende tips ook helpen om je bloedsuikerspiegel stabiel te houden:

• Eet regelmatig en sla geen maaltijden over
• Beperk alcohol en zoetigheid
• Drink water in plaats van sap of frisdrank
• Houd je voedselporties bij
• Volg je bloedsuikerspiegel en kijk waardoor deze stijgt of daalt (diabetici)

Bronnen

Ik heb diabetes type 2 en mijn bloedsuiker blijft te hoog | Thuisarts.nl. (2021, November 22). thuisarts.nl. Retrieved September 28, 2022, from https://www.thuisarts.nl/diabetes-type-2/ik-heb-diabetes-type-2-en-mijn-bloedsuiker-blijft-te-hoog#wat-is-een-goede-bloedsuiker-bij-diabetes-type-2

Low Blood Sugar (Hypoglycemia). (2021, March 25). Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved September 28, 2022, from https://www.cdc.gov/diabetes/basics/low-blood-sugar.html

Manage Blood Sugar. (2021, April 28). Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved September 28, 2022, from https://www.cdc.gov/diabetes/managing/manage-blood-sugar.html#:%7E:text=Keep%20track%20of%20your%20blood,%2C%20drink%2C%20and%20physical%20activity.

NHS website. (2022, June 10). High blood sugar (hyperglycaemia). nhs.uk. Retrieved September 28, 2022, from https://www.nhs.uk/conditions/high-blood-sugar-hyperglycaemia/

Tello, M., MD. (2020, October 27). Rethinking A1c goals for type 2 diabetes. Harvard Health. Retrieved September 28, 2022, from https://www.health.harvard.edu/blog/rethinking-a1c-goals-for-type-2-diabetes-2018032613452