Chlamydia en urineweginfecties (UTI) zijn veelvoorkomende, maar verschillende infecties. Ze hebben vaak vergelijkbare symptomen, zoals een branderig gevoel bij het plassen en pijn in de onderbuik, en treffen zowel de urinewegen als de geslachtsorganen, waardoor ze gemakkelijk verward kunnen worden. Een duidelijke diagnose en tijdige herkenning zijn echter zeer belangrijk, omdat de oorzaken, overdrachtsroutes en behandelmethoden verschillend zijn. Onbehandelde of verkeerd behandelde infecties kunnen leiden tot langdurige gezondheidsproblemen. In deze blog leer je alles over de verschillen tussen een chlamydia- en een urineweginfectie.

Inhoudsopgave

• Wat is een chlamydia-infectie?
• Wat is een urineweginfectie (UTI)?
• Oorzaken en overdrachtsroutes
• Symptomen: Hoe verschillen chlamydia en UTI?
• Diagnose: Zo herken je het verschil
• Waarom is de juiste behandeling belangrijk?
• Tips voor effectieve preventie
• Samenvatting

Wat is een chlamydia-infectie?

Een chlamydia-infectie is een seksueel overdraagbare infectie (SOA) die wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis. Het is een van de meest voorkomende SOA’s en blijft vaak onopgemerkt, omdat ze in veel gevallen asymptomatisch verloopt. Ongeveer 70% van de geïnfecteerde vrouwen en 50% van de geïnfecteerde mannen vertonen geen of slechts milde symptomen. Onbehandelde chlamydia-infecties kunnen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals chronische ontstekingen van de geslachtsorganen, onvruchtbaarheid of complicaties tijdens de bevalling bij zwangere vrouwen (Cleveland Clinic, 2023).

Wat is een urineweginfectie (UTI)?

Een urineweginfectie (UTI) is een bacteriële infectie van de urinewegen, meestal veroorzaakt door bacteriën zoals Escherichia coli. De afkorting UTI staat voor “Urinary Tract Infection“ (Engels voor urineweginfectie). Ze treft meestal de lagere urinewegen – de plasbuis en de blaas – en wordt dan een blaasontsteking genoemd. Zeldzamer kan ze ook de bovenste urinewegen treffen, zoals de nieren, wat bekendstaat als een nierbekkenontsteking. UTI’s worden niet seksueel overgedragen, maar kunnen wel worden bevorderd door seksuele activiteit. Onbehandeld kunnen ze leiden tot ernstige infecties, vooral wanneer de nieren zijn aangetast (CDC, 2024).

Oorzaken en overdrachtsroutes

Hoe worden chlamydia overgedragen?

Chlamydia wordt voornamelijk overgedragen door onbeschermde geslachtsgemeenschap (vaginaal, anaal of oraal). De bacterie Chlamydia trachomatis komt via slijmvliescontact het lichaam binnen. Een overdracht kan ook plaatsvinden van een besmette moeder op het pasgeborene bij de geboorte (Cleveland Clinic, 2023).

Hoe ontstaat een urineweginfectie?

Een urineweginfectie (UTI) ontstaat meestal wanneer bacteriën – vaak Escherichia coli uit de darm – via de plasbuis de urinewegen binnendringen en zich daar vermenigvuldigen. Factoren zoals onvoldoende intieme hygiëne, frequente seksuele activiteit, vochttekort of een verzwakte afweer kunnen de infectie bevorderen. Vooral bij vrouwen is het risico verhoogd, omdat bacteriën door de kortere plasbuis gemakkelijker bij de blaas kunnen komen (NHS, 2022).

Kan een UTI door seksuele activiteit worden veroorzaakt?

Ja, een urineweginfectie (UTI) kan worden bevorderd of veroorzaakt door seksuele activiteit. Geslachtsgemeenschap kan bacteriën, meestal uit de darm, naar de plasbuis verplaatsen, waar ze een infectie kunnen veroorzaken.

Symptomen: Hoe verschillen chlamydia en UTI?

Chlamydia en urineweginfecties (UTI’s) verschillen in hun klachten: chlamydia verloopt vaak symptoomloos, terwijl UTI’s bijna altijd voelbare symptomen veroorzaken. Typisch voor chlamydia zijn ongebruikelijke afscheiding en pijn in de onderbuik en bij geslachtsgemeenschap. UTI’s veroorzaken meestal troebele, stinkende of bloedige urine en zorgen vooral voor pijn bij het plassen en in de blaasstreek. Hieronder vind je de symptomen in detail:

Symptomen van een chlamydia-infectie

Wanneer symptomen optreden bij een chlamydia-infectie, kunnen deze omvatten:

• Ongebruikelijke, vaak etterige of heldere afscheiding uit de plasbuis of vagina.
• Pijn of een branderig gevoel bij het plassen.
• Pijn of drukgevoel in de onderbuik.
• Pijn of branderigheid tijdens geslachtsgemeenschap.
• Bij mannen: pijn en zwelling in het gebied rond de testikels, wat kan wijzen op een bijbalontsteking.

Symptomen van een urineweginfectie (UTI)

UTI’s vertonen meestal duidelijke en onmiddellijk voelbare symptomen, omdat de urinewegen geïrriteerd en ontstoken zijn. Typische symptomen zijn:

• Hevig, frequent of dringend moeten plassen, vaak in kleine hoeveelheden.
• Branderigheid en pijn bij het plassen.
• Troebele, stinkende of bloedige urine.
• Pijn in de onderbuik of in het bekkengebied.
• Bij een vergevorderde infectie: koorts, koude rillingen en pijn in de zij (een teken dat de nieren mogelijk zijn aangetast).

Kennis over de kenmerkende verschillen in klachten kan je helpen om de oorzaak van symptomen beter vast te stellen (Mayo Clinic, 2024; Cleveland Clinic, 2023).

Wanneer moet je een arts raadplegen?

• Bij UTI-specifieke symptomen, zoals hevige branderigheid of pijn bij het plassen en veranderde urine.
• Als de klachten van een UTI na één à twee dagen met voldoende vochtinname niet verbeteren.
• Bij chlamydia-specifieke symptomen, zoals ongewone afscheiding.
• Na onbeschermde seks met wisselende partners, vooral bij verdenking van chlamydia.
• Bij aanhoudende pijn of ongemak in de onderbuik of het bekkengebied.
• Omdat chlamydia vaak symptoomloos verloopt, is regelmatige controle op SOA’s aan te raden.

Een vroege medische check-up is belangrijk om de juiste diagnose en behandeling te krijgen en complicaties te voorkomen (Mayo Clinic, 2024; Cleveland Clinic, 2023).

Diagnose: Zo herken je het verschil

De diagnose van chlamydia en urineweginfecties (UTI’s) verschilt qua testmethoden en benodigde monsters.

Hoe wordt chlamydia gediagnosticeerd?

Chlamydia wordt gediagnosticeerd door speciale laboratoriumtesten. Hiervoor worden urine- of uitstrijkmonsters van getroffen slijmvliezen (bijv. baarmoederhals, plasbuis, keel) genomen en onderzocht op de bacterie Chlamydia trachomatis. Chlamydia-tests kunnen in Nederland worden uitgevoerd bij de huisarts, gynaecoloog of uroloog. Er zijn ook zelftests voor thuis beschikbaar.

Hoe wordt een UTI gediagnosticeerd?

Een urineweginfectie (UTI) wordt meestal vastgesteld door middel van een urineonderzoek. De arts neemt een urinemonster en controleert dit met een teststrip op tekenen van ontsteking. Bij verdenking van gecompliceerde infecties kan een urinekweek in het laboratorium worden uitgevoerd om de exacte ziekteverwekker te identificeren en gerichter te behandelen (NHS, 2022).

Wil je zelf een overzicht krijgen?

Als je vermoedt dat je een seksueel overdraagbare infectie (SOA) hebt of gewoon zekerheid wilt over je seksuele gezondheid, bieden de thuistests van Homed-IQ een discrete en betrouwbare oplossing. Met de uitgebreide SOA-test kun je jezelf thuis testen op meerdere SOA’s. Er zijn ook gespecialiseerde tests voor specifieke SOA’s, zoals de chlamydia– of syfilistest. Alle tests worden geleverd in 100% discrete verpakkingen en de resultaten worden geanalyseerd in ISO-gecertificeerde laboratoria.

Waarom is de juiste behandeling belangrijk?

De juiste behandeling van zowel chlamydia als urineweginfecties (UTI’s) is essentieel om te voorkomen dat de infecties zich verspreiden en ernstige langdurige schade veroorzaken. Onbehandelde chlamydia kan leiden tot ontstekingen van de baarmoeder en eileiders en kan bij vrouwen onvruchtbaarheid veroorzaken. Onbehandelde UTI’s daarentegen kunnen leiden tot nierinfecties en bij chronisch verloop de nieren permanent beschadigen.

Hoe worden chlamydia-infecties behandeld?

Chlamydia wordt behandeld met antibiotica, die volgens doktersadvies in een vaste dosering en over een bepaalde periode moeten worden ingenomen. Het is belangrijk om het antibioticum regelmatig en gedurende de hele kuur in te nemen, zelfs als de symptomen al afnemen, om volledige genezing te garanderen. Ook moeten alle seksuele partners worden mee behandeld om herbesmetting te voorkomen. Tijdens de behandeling wordt aangeraden om geen seksuele activiteiten te hebben om verdere verspreiding te vermijden.

Welke behandeling is er voor een urineweginfectie?

Bij lichte urineweginfecties (UTI’s) is antibiotica niet altijd nodig. Soms kunnen ze vanzelf overgaan met veel drinken, rust en symptoombestrijdende maatregelen. Bij aanhoudende, ernstige of terugkerende klachten is een antibioticabehandeling echter wel aan te raden. De kuur duurt meestal enkele dagen, precies volgens het voorschrift van de arts. Daarnaast kunnen pijnstillers en veel drinken helpen om de symptomen te verlichten en de bacteriën sneller uit de urinewegen te spoelen.

Tips voor effectieve preventie

Voor het voorkomen van urineweginfecties (UTI’s) kunnen de volgende maatregelen helpen:

1. Voldoende drinken: Veel water drinken om de urinewegen regelmatig door te spoelen.
2. Hygiëne: Na het toiletgebruik van voor naar achteren vegen om darmbacteriën weg te houden.
3. Plassen na geslachtsgemeenschap: Dit spoelt eventueel binnengedrongen bacteriën weg
4. Intieme hygiëne: Gebruik milde producten, omdat agressieve zepen het natuurlijke evenwicht kunnen verstoren.
5. Luchtige onderkleding: Katoenen ondergoed bevordert een droog milieu en vermindert bacteriegroei.

Bron: NHS, 2022

Preventie van chlamydia-infecties kan door de volgende maatregelen:

• Condooms gebruiken: Condooms bieden betrouwbare bescherming door direct slijmvliescontact te verminderen, maar alleen bij correct gebruik.
• Regelmatige check-ups: SOA-tests zijn aan te raden bij frequente wisselende partners, een nieuwe relatie of na onbeschermde seks. Tests zijn belangrijk omdat chlamydia vaak symptoomloos verloopt en alleen zo tijdig opgespoord en behandeld kan worden.
• Open communicatie: Een eerlijk gesprek over seksuele gezondheid schept vertrouwen en helpt onbedoelde overdracht van infecties te voorkomen.

Bron: Cleveland Clinic, 2023

Samenvatting

Chlamydia en urineweginfecties (UTI’s) zijn veelvoorkomende, maar verschillende infecties die vaak vergelijkbare symptomen hebben, zoals een branderig gevoel bij het plassen en pijn in de onderbuik. Terwijl chlamydia vaak symptoomloos verloopt en seksueel wordt overgedragen, ontstaan UTI’s meestal door bacteriën in de urinewegen en veroorzaken ze duidelijke klachten. De oorzaken en behandelmethoden zijn echter verschillend, waardoor een heldere diagnose belangrijk is om langdurige gezondheidsproblemen te voorkomen.

Bronnen

Chlamydia: Causes, Symptoms, Treatment & Prevention. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved November 5, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4023-chlamydia

Chlamydia trachomatis – Symptoms and causes. (2024, September 12). Mayo Clinic. Retrieved November 5, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/chlamydia/symptoms-causes/syc-20355349

Chlamydia – Treatment. (n.d.). NHS. Retrieved November 5, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/chlamydia/treatment/

Treatment for Bladder Infection in Adults – NIDDK. (n.d.). National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved November 5, 2024, from https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/bladder-infection-uti-in-adults/treatment

Urinary Tract Infection Basics | Urinary Tract Infection. (2024, January 22). CDC. Retrieved November 5, 2024, from https://www.cdc.gov/uti/about/index.html

Urinary tract infections (UTIs). (n.d.). NHS. Retrieved November 5, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/urinary-tract-infections-utis/

Urinary Tract Infection (UTI): Causes, Symptoms Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved November 5, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9135-urinary-tract-infections