Pijn bij het plassen (dysurie) komt vaak voor als een brandend gevoel, wat een teken kan zijn van een onderliggend gezondheidsprobleem. Brandend gevoel bij het plassen kan ook na seks optreden en zowel mannen als vrouwen treffen. Er kunnen verschillende oorzaken zijn, maar vaak worden ze veroorzaakt door urineweginfecties, die vaker bij vrouwen voorkomen. Naast urineweginfecties kunnen ook seksueel overdraagbare infecties (SOA’s) gepaard gaan met pijn bij het plassen. In dit artikel bespreken we de 5 meest voorkomende oorzaken van een brandend gevoel bij het plassen na seks. Als je weet wat pijn bij het plassen na seks kan veroorzaken, kun je bewuster keuzes maken voor je gezondheid.

Twee veelvoorkomende bacteriële seksueel overdraagbare aandoeningen die een brandend gevoel bij het plassen na seks kunnen veroorzaken, zijn gonorroe en chlamydia. Veel mensen schamen zich of maken zich zorgen om naar de dokter te gaan en zich te laten testen op SOA’s, en riskeren daardoor de infectie door te geven of langdurige gevolgen te ontwikkelen. In dit verband biedt Homed-IQ discrete thuistests aan, zoals de chlamydia- en gonorroetest, die je in de privacy van je eigen huis kunt uitvoeren. Alle testresultaten worden geanalyseerd in dezelfde ISO-gecertificeerde laboratoria die ook door dokterspraktijken worden gebruikt.

Inhoudsopgave

• Waarom is plassen na seks belangrijk?
• Oorzaken van een brandend gevoel bij het plassen na seks
  • 1- Urineweginfecties (UWI)
  • 2 – Seksueel overdraagbare aandoeningen
  • 3 – Allergische reacties en huidirritaties
  • 4 – Verwondingen
  • 5 – Gebrek aan vocht
• Samenvatting

Waarom is plassen na seks belangrijk?

Over het algemeen wordt aanbevolen om binnen 30 minuten na de seks te plassen. Dit heeft de volgende belangrijke voordelen:

1. Het plassen na seks spoelt mogelijke kiemen en bacteriën, die zich tijdens de geslachtsgemeenschap hebben opgehoopt, uit je lichaam.
2. Op deze manier voorkomt het het ontstaan van infecties zoals urineweginfecties – maar het beschermt niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen.

Dit is vooral belangrijk voor vrouwen, omdat de urinebuis die naar de blaas leidt korter is en dichter bij de anus ligt, waardoor bacteriën makkelijker kunnen binnendringen en opstijgen (Cleveland Clinic, 2022). Bekijk de vereenvoudigde afbeelding om het urinestelsel beter te begrijpen.

Het urinestelsel

• Nieren: Filtreren het bloed en produceren urine om afvalstoffen en overtollig water uit het lichaam te verwijderen.
• Ureters: Transporteren de urine van de nieren naar de blaas.
• Blaas: Slaat de urine op totdat deze uit het lichaam wordt uitgescheiden.
• Urinebuis: Voert de urine uit de blaas naar buiten het lichaam.

Bron: afgeleid van Cleveland Clinic, 2023

Oorzaken van een brandend gevoel bij het plassen na seks

In de afbeelding vind je een overzicht van de meest voorkomende redenen voor een brandend gevoel bij het plassen na geslachtsgemeenschap:

Bron: eigen weergave

1- Urineweginfecties (UWI)

Een urineweginfectie (UWI) is een infectie die delen van het urinestelsel aantast, zoals de urinebuis, de blaas, de ureters of de nieren. Vooral vrouwen zijn vanwege de korte urinebuis vatbaarder voor urineweginfecties. Naast gebrekkige lichaamsverzorging of een verzwakt immuunsysteem kan ook geslachtsgemeenschap een urineweginfectie bevorderen. Als bacteriën in de urinebuis achterblijven, kunnen ze opstijgen en een blaasontsteking veroorzaken. De volgende symptomen kunnen dan optreden:

• Brennen of pijn bij het plassen
• Veelvuldig plassen
• Troebele of sterk ruikende urine
• Pijn in de onderbuik
• Bloed in de urine
• Algemeen onwelzijn

Blijven de kiemen langer en worden ontstekingen niet behandeld, dan kunnen de kiemen zich verder verspreiden en leiden tot een urineleiderontsteking, die ook gepaard gaat met afscheiding, of een nierontsteking, waarbij hoge koorts, misselijkheid en pijn in de flanken, waar de nieren zich bevinden, optreden (Mayo Clinic, 2022).

Hoe wordt een UWI behandeld?

Een urineweginfectie kan goed behandeld worden met antibiotica. Het is daarbij belangrijk dat de medicijnen zoals voorgeschreven en gedurende de volledige voorgeschreven periode worden ingenomen (Cleveland Clinic, 2023).

Hoe kan ik een UWI voorkomen?

• Plassen voor en na de seks: Helpt bacteriën uit de urinebuis te spoelen.
• Natuurlijke hygiëne: Vermijd geparfumeerde producten bij het reinigen van je genitaliën.
• Van voren naar achteren vegen: Voorkomt de overdracht van bacteriën uit het anale gebied naar de urinebuis.
• Vervang je menstruatieproducten regelmatig: Zo verminder je het risico op infecties.
• Voldoende vochtinname: Zorgt ervoor dat de urinewegen worden doorgespoeld en vermindert zo het risico op infecties.
• Comfortabel ondergoed: Gebruik ademende katoenen stoffen en vermijd strakke broeken om wrijving te voorkomen.

Bron: Cleveland Clinic, 2023

2 – Seksueel overdraagbare aandoeningen

Een brandend gevoel bij het plassen na seks kan ook in verband staan met een seksueel overdraagbare infectie (SOA), waaronder chlamydia, gonorroe, trichomoniasis en herpes.

Chlamydia

Chlamydia is een van de meest voorkomende bacteriële seksueel overdraagbare infecties, veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis. De infectie wordt overgedragen door vaginale, anale en orale seks met een geïnfecteerde persoon en kan zowel mannen als vrouwen treffen. Het wordt vaak een “stille infectie” genoemd omdat het in 50-70% van de gevallen geen symptomen veroorzaakt, wat kan leiden tot onbedoelde verspreiding en niet-herkende gezondheidsproblemen zoals bekkenontstekingen, zwangerschapcomplicaties en zelfs onvruchtbaarheid. Opvallende symptomen kunnen zijn: verkleurde en sterk ruikende afscheiding – meestal visachtig – branderig en frequent urineren, evenals pijn tijdens geslachtsgemeenschap. Deze symptomen moeten onderzocht worden (NHS, 2021).

Gonorroe

Gonorroe, ook bekend als druiper, wordt veroorzaakt door de bacterie Neisseria gonorrhoeae. Het wordt overgedragen door vaginale, anale en orale seks en kan de urinebuis, het rectum en de keel infecteren. Symptomen zijn onder andere pijn en branderig gevoel bij het plassen, opvallende afscheiding uit de urinebuis of het rectum en bij vrouwen mogelijk tussentijdse bloedingen. Onbehandeld kan gonorroe leiden tot ernstige complicaties zoals onvruchtbaarheid en verdere infecties(Mayo Clinic, 2024).

Trichomoniasis

Trichomoniasis is ook een veelvoorkomende seksueel overdraagbare infectie, maar wordt veroorzaakt door de parasiet Trichomonas vaginalis. Deze infecteert het urogenitale systeem, dat wil zeggen de urinewegen en de geslachtsorganen. Slechts ongeveer 30% van de geïnfecteerden ontwikkelt symptomen, waaronder afscheiding uit de vagina en de urinebuis, jeuk, branderig gevoel, pijn bij het plassen en pijn tijdens geslachtsgemeenschap (NHS, 2021).

Herpes

Herpes type 2 is een virusinfectie die wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus (HSV) en wordt overgedragen door huidcontact, inclusief vaginale, anale en orale seks. De infectie leidt tot pijnlijke blaasjes en zweren in het genitale en anale gebied, evenals pijn bij het plassen, maar kan ook zonder symptomen optreden. Naast HSV-2 is er ook HSV-1, dat voornamelijk de mond aantast en daar blaasjes veroorzaakt. Hoewel herpes goed te behandelen is, kan het niet worden genezen. Eenmaal geïnfecteerd, blijft het virus in het lichaam en kan het opnieuw opvlammen door stress of een verzwakt immuunsysteem (NHS, 2023).

Laat je regelmatig testen

Bij seksueel overdraagbare aandoeningen komen vaak geen of weinig specifieke symptomen voor. Naast veilige sekspraktijken zoals het gebruik van condooms, zijn regelmatige tests daarom noodzakelijk om zowel jezelf als je sekspartners te beschermen.

Homed-IQ biedt een reeks thuistests aan die discreet kunnen worden uitgevoerd zonder een arts te hoeven bezoeken. Als je symptomen hebt zoals pijn bij het plassen na seks of gewoon meer wilt weten over je seksuele gezondheid, kunnen een SOA Test Basic-3, een SOA Test Extra Uitgebreid en een Chlamydia Gonorroe test waardevolle inzichten bieden. Als je meer wilt weten over seksueel overdraagbare infecties of hoe je je kunt laten testen, vind je veel informatie in onze blogs onder de categorie SOA. Aarzel niet en neem je seksuele gezondheid in eigen handen.

3 – Allergische reacties en huidirritaties

Ook allergische reacties en huidirritaties kunnen leiden tot een branderig gevoel bij het plassen na seks. Drie hoofdfactoren spelen hierbij een rol:

• Latexallergie: Een latexallergie treedt op wanneer het lichaam reageert op de eiwitten in natuurrubberlatex. Dit kan leiden tot typische symptomen zoals huiduitslag, jeuk en in ernstige gevallen ademhalingsproblemen. Latexcondooms kunnen ook deze reacties veroorzaken en symptomen zoals pijnlijk plassen en ongemak tijdens geslachtsgemeenschap teweegbrengen. Als de symptomen steeds na contact met latexproducten optreden, moet je je laten testen op een mogelijke allergie en alternatieve anticonceptiemethoden zoals latexvrije condooms proberen (Eske, 2019). Homed-IQ biedt een Allergietest Uitgebreid aan die je gemakkelijk vanuit huis kunt uitvoeren en die zowel op latex als op vele andere allergenen test.
• Glijmiddelen: Sommige mensen kunnen gevoelig reageren op bepaalde ingrediënten zoals glycerine of parabenen in glijmiddelen. Deze stoffen kunnen het vaginale weefsel irriteren, en de irritatie kan zich uitbreiden naar de urinebuis, waardoor een branderig gevoel bij het plassen ontstaat. Om dergelijke reacties te vermijden, kunnen hypoallergene glijmiddelen worden gebruikt.
• Spermiciden: Spermiciden zijn stoffen in sommige (hormoonvrije) anticonceptiemiddelen die zaadcellen doden. Ze kunnen ook allergische reacties veroorzaken. Symptomen zijn onder andere jeuk, branderig gevoel en irritatie in het genitale gebied, waarbij de irritatie zich ook kan uitbreiden naar de urinebuis en een branderig gevoel bij het plassen kan veroorzaken. Als symptomen optreden, moet je met je arts over alternatieve anticonceptiemethoden praten.

Bron: Mayo Clinic, 2024

4 – Verwondingen

Vaginale verwondingen kunnen gepaard gaan met een branderig gevoel bij het plassen na seks. Deze verwondingen ontstaan vaak door overmatige kracht, druk of wrijving tijdens geslachtsgemeenschap of andere seksuele praktijken. Als de beschermende functies van het vaginale slijmvlies worden aangetast, kunnen er microtrauma’s en scheurtjes ontstaan. Wanneer urine over deze open plekken en scheurtjes stroomt, veroorzaakt het contact van de urine met het gevoelige en beschadigde weefsel pijn en een branderig gevoel.

Als dergelijke verwondingen optreden, is het belangrijk dat je je lichaam voldoende rust geeft zodat ze kunnen genezen. Zorg ook voor open communicatie met je seksuele partners en zorg voor voldoende glijmiddel om verwondingen te voorkomen. Wees voorzichtig met jezelf om de natuurlijke beschermbarrière van het vaginale slijmvlies te behouden (STD, 2022).

5 – Gebrek aan vocht

Vaginale afscheiding is belangrijk voor de bevochtiging en reiniging van de vagina en speelt een essentiële rol bij het voorkomen van infecties. Een gebrek aan vaginale vochtigheid kan worden veroorzaakt door:

• … de overgang en de menopauze, waarbij vaginale droogheid optreedt als gevolg van de daling van hormonen. Dit wordt ook vaginale atrofie genoemd.
• … andere hormonale veranderingen door het gebruik van bepaalde anticonceptiemiddelen (bijv. de pil).
• … het gebruik van bepaalde medicijnen zoals antidepressiva of antibiotica.
• … langdurige stress.
• … roken.

Een gebrek aan vochtigheid bevordert het ontstaan van kleine verwondingen en irritaties van de vagina tijdens geslachtsgemeenschap en verhoogt het risico op infecties zoals urineweginfecties, die verband houden met pijn bij het plassen na seks. Naast het gebruik van glijmiddelen kan het bij ernstige symptomen van vaginale droogheid raadzaam zijn medisch advies in te winnen om mogelijke behandelingsmaatregelen zoals hormoontherapie te bespreken (Harvard Health, 2022; Cleveland Clinic, 2023).

Samenvatting

Plassen na seks is belangrijk omdat het helpt bacteriën en kiemen uit te spoelen die tijdens de geslachtsgemeenschap in de urinebuis kunnen komen, en zo het risico op urineweginfecties vermindert. Een branderig gevoel bij het plassen na seks kan verschillende oorzaken hebben, waaronder urineweginfecties, seksueel overdraagbare infecties, allergische reacties, verwondingen en gebrek aan vochtigheid. Deze symptomen ontstaan vaak door bacteriële infecties of mechanische irritaties. Het is belangrijk de oorzaken te begrijpen om gerichte maatregelen voor preventie en behandeling te nemen.

Bronnen

Genital friction blister-or something else, like herpes or an … (2022, October 2). STD Center NYC. Retrieved July 23, 2024, from https://stdcenterny.com/articles/genital-friction-blister-vs-genital-herpes-vs-fungal-rash-vs-allergy-rash.html

Genital herpes. (n.d.). NHS. Retrieved July 23, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/genital-herpes/

Gonorrhea – Symptoms and causes. (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved July 25, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gonorrhea/symptoms-causes/syc-20351774

Latex Allergy: Causes, Symptoms, Diagnosis Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved July 23, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8623-latex-allergy

Overview – – – Chlamydia. (n.d.). NHS. Retrieved July 23, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/chlamydia/

Overview – – – Trichomoniasis. (n.d.). NHS. Retrieved July 23, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/trichomoniasis/

Spermicide (Vaginal Route) Side Effects. (2024, May 1). Mayo Clinic. Retrieved July 23, 2024, from https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/spermicide-vaginal-route/side-effects/drg-20070769?p=1

Urinary System: Organs, Anatomy, Function Conditions. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved July 23, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/body/21197-urinary-system

Urinary Tract Infection (UTI): Causes, Symptoms Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved July 23, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9135-urinary-tract-infections#management-and-treatment

Urinary tract infection (UTI) – Symptoms and causes. (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved July 23, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/urinary-tract-infection/symptoms-causes/syc-20353447

Vaginal Atrophy: Causes, Symptoms, Diagnosis Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved July 23, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15500-vaginal-atrophy

Weatherspoon, D., Eske, J. (2019, September 13). Am I allergic to condom latex? MedicalNewsToday. Retrieved July 23, 2024, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/326338When urinary tract infections keep coming back. (2022, February 2). Harvard Health. Retrieved July 23, 2024, from https://www.health.harvard.edu/bladder-and-bowel/when-urinary-tract-infections-keep-coming-back