Allergieën voor katten en honden zijn allergische reacties op eiwitten die door deze dieren worden geproduceerd. Deze allergenen bevinden zich voornamelijk in het speeksel, de urine en de talgklieren van de dieren. Allergieën voor honden en katten treffen 10-20% van de wereldbevolking (Chan & Leung, 2018). Dergelijke allergieën kunnen leiden tot milde tot ernstige symptomen die het dagelijks leven van de getroffenen kunnen beïnvloeden. Maar wat gebeurt er precies bij katten- en hondenallergieën? Dit artikel legt uit wat er in het lichaam gebeurt bij katten- en hondenallergieën, hoe ze worden herkend en wat je ertegen kunt doen. Als je hebt gemerkt dat je symptomen zoals niezen of tranende ogen krijgt wanneer je in contact komt met honden of katten, kun je jezelf gemakkelijk thuis testen met de allergietest uitgebreide van Homed-IQ.

Inhoudsopgave

• Wat is een allergie?
• Wat is het verschil tussen een contact- en inhalatieallergie?
• Waarop reageert men bij een katten- en hondenallergie?
• Wat zijn de oorzaken/risico’s van een katten- en hondenallergie?
• Welke symptomen kunnen optreden bij honden- en kattenallergieën?
• Wat zijn kruisreactiviteiten?
• Zijn er hypoallergene katten- of hondenrassen?
• Hoe wordt een katten- en hondenallergie gediagnosticeerd?
• Hoe worden katten- en hondenallergieën behandeld?
• Samenvatting

Wat is een allergie?

Een allergie is een overgevoelige reactie van het immuunsysteem op bepaalde stoffen die normaal gesproken onschadelijk zijn. Deze stoffen noemt men allergenen. Veelvoorkomende allergieën zijn pinda- of latexallergieën, maar in het geval van een katten- en/of hondenallergie gaat het om eiwitten die door katten of honden worden geproduceerd. Het immuunsysteem herkent deze eiwitten ten onrechte als een bedreiging en activeert afweermechanismen. Dit leidt tot de afgifte van histamine en andere ontstekingsstoffen in het lichaam, die op hun beurt de typische allergische symptomen zoals niezen en tranende ogen veroorzaken. De reden voor deze reactie ligt uiteindelijk in de misperceptie van het immuunsysteem (Mayo Clinic, 2022).

Wat is het verschil tussen een contact- en inhalatieallergie?

Het belangrijkste verschil tussen de twee is hoe de allergische reacties worden getriggerd:

Beide soorten allergieën kunnen individueel of gecombineerd optreden, afhankelijk van de gevoeligheid en reactie van het lichaam op de specifieke allergenen.

Waarop reageert men bij een katten- en hondenallergie?

De kattenallergie

Een kattenallergie is een reactie van het immuunsysteem op specifieke eiwitten die door katten worden geproduceerd. Het voornaamste allergeen dat deze reacties veroorzaakt, is een eiwit genaamd Fel d 1. Dit eiwit bevindt zich voornamelijk in het speeksel, de urine en de talgklieren van de kat. Wanneer een kat zichzelf wast, brengt ze dit eiwit over op haar vacht, en het kan dan door haren in de omgeving worden verspreid. Mensen met een kattenallergie kunnen ernstige symptomen ontwikkelen wanneer ze aan deze allergenen worden blootgesteld.

De hondenallergie

Net zoals bij kattenallergieën is bij hondenallergieën het voornaamste allergeen een specifiek eiwit dat door honden wordt geproduceerd. Dit eiwit, Can f 1 genoemd, bevindt zich voornamelijk in het speeksel, de urine en de talgklieren van de hond. Het wordt overgebracht op de vacht van de hond wanneer hij zichzelf schoonmaakt, en kan dan via haren in de omgeving worden verspreid. Mensen met een hondenallergie kunnen allergische reacties ervaren die vergelijkbaar zijn met die van een kattenallergie

Termen als “kattenhaarallergie” en “hondenhaarallergie” zijn misleidend, omdat het niet alleen een reactie op de vacht betreft, maar op specifieke eiwitten in hun speeksel, urine en talgklieren (Chan & Leung, 2018; Cleveland Clinic, 2022).

Wat zijn de oorzaken/risico’s van een katten- en hondenallergie?

Verschillende factoren kunnen een rol spelen bij katten- of hondenallergieën, en de exacte mechanismen van allergieontwikkeling zijn nog niet volledig begrepen. Factoren zoals genetische aanleg en eerdere blootstelling aan het allergeen spelen bijvoorbeeld een rol. Echter, niet iedereen die aan een allergeen wordt blootgesteld, ontwikkelt noodzakelijkerwijs een allergie, en niet iedereen met een genetische aanleg ontwikkelt daadwerkelijk een allergische reactie. Omgevingsfactoren zoals luchtvervuiling, klimaat, levensstijl en hygiënepraktijken, evenals bestaande allergieën zoals hooikoorts of huisstofmijtallergieën, kunnen het risico verhogen (Salo & Zeldin, 2009).

Welke symptomen kunnen optreden bij honden- en kattenallergieën?

Allergieën voor honden en katten kunnen een breed scala aan symptomen veroorzaken, variërend van mild tot ernstig. Deze symptomen treden doorgaans kort na contact met de allergenen op en verdwijnen meestal binnen enkele uren tot dagen weer. Symptomen kunnen langer aanhouden bij voortdurend contact met het allergeen. Tot de typische symptomen behoren:

Bron: Mayo Clinic, 2021
Allergiesymptomen op lange termijn bij katten- en hondenallergieën kunnen worden gekenmerkt door aanhoudende ontsteking van de luchtwegen, wat kan leiden tot langdurig hoesten, ademhalingsmoeilijkheden en huidproblemen zoals eczeem en huiduitslag, evenals vermoeidheid (Mayo Clinic, 2021).

Wil je zelf een overzicht krijgen?

Als je bekend bent met de symptomen of gewoon zeker wilt weten of je mogelijk een allergie hebt, biedt de Homed-IQ allergietest een oplossing. Met deze uitgebreide allergietest kun je je bloed testen op 295 allergenen (inclusief natuurlijk katten- en hondenallergenen) en krijg je een nauwkeurig beeld van je gevoeligheden, inclusief mogelijke kruisreactiviteiten.

Wat zijn kruisreactiviteiten?

Kruisreacties treden op wanneer het immuunsysteem reageert op vergelijkbare allergenen die lijken op het oorspronkelijke allergeen. In het geval van honden- en kattenallergieën betekent dit dat mensen die allergisch zijn voor een van deze dieren ook kunnen reageren op andere allergenen met vergelijkbare eiwitten. De kruisreactiviteit tussen honden- en kattenallergenen is complex, maar er zijn aanwijzingen voor gemeenschappelijke allergene componenten tussen deze dieren. Dit vergroot de mogelijke triggers voor allergische reacties en is belangrijk voor de diagnose en behandeling van allergieën (Reininger et al., 2007).

Zijn er hypoallergene katten- of hondenrassen?

Ja, er zijn enkele katten- en hondenrassen die als hypoallergeen worden beschouwd of minder allergenen produceren dan andere rassen. Deze rassen kunnen voor mensen met allergieën mogelijk beter verdraagbaar zijn. Het is echter belangrijk om te noteren dat geen enkel katten- of hondenras volledig allergeenvrij is, en de individuele reactie kan variëren van persoon tot persoon. Het wordt aanbevolen om een allergietest te doen en tijd door te brengen met de betreffende ras om de persoonlijke verdraagzaamheid te testen voordat je een huisdier neemt (Nicholas et al., 2011; Acaai, 2018).

Hoe wordt een katten- en hondenallergie gediagnosticeerd?

De diagnose van een katten- of hondenallergie wordt meestal gesteld door een combinatie van klinische onderzoeken, allergietests en de medische geschiedenis De medische geschiedenis omvat vragen over de symptomen, hun verloop en mogelijke triggers. De gangbare methoden om een katten- of hondenallergie vast te stellen zijn:

• Huidtest (priktest): Bij een huidtest worden kleine hoeveelheden katten- of hondenallergenen in de huid gebracht. Als er een rode plek, zwelling of jeuk ontstaat op de geteste plek, kan dit wijzen op een katten- of hondenallergie.
• Bloedonderzoek (RAST-test): De Radioallergosorbent Test (RAST) is een laboratorium bloedtest die de hoeveelheid specifieke IgE-antilichamen in het bloed meet. IgE-antilichamen zijn gerelateerd aan “echte” allergische reacties en tonen gevoeligheden aan voor bepaalde allergenen.
• Eliminatiedieet: Door het vermijden van contact met katten of honden voor een tijdje kan worden gecontroleerd of de symptomen verbeteren. Als de symptomen verergeren bij hernieuwd contact, duidt dit op een allergie.

Bron: NHS, 2022

Hoe worden katten- en hondenallergieën behandeld?

De behandeling van katten- en hondenallergieën omvat verschillende benaderingen om symptomen te verlichten en contact met allergenen te minimaliseren.

Welke medische opties zijn er bij katten- en hondenallergieën?

1. Medicamenteuze maatregelen: Methoden om symptomen te verlichten omvatten antihistaminica, nasale corticosteroïden, decongestiva en speciale oogdruppels, die kunnen helpen symptomen zoals jeuk, neusverstopping en tranende ogen te verlichten.
2. Immunotherapie: Ook bekend als desensibilisatie of allergie-injecties, is dit een langetermijnbehandelingsoptie voor mensen met katten- en hondenallergieën. Het doel is om de tolerantie van het lichaam voor de specifieke allergenen die de allergische reacties veroorzaken, te verhogen. Dit gebeurt door het lichaam geleidelijk bloot te stellen aan toenemende doses van deze allergenen. Deze behandeling vereist regelmatige medische controle (Virtanen, 2018)
3. Noodmedicatie: Epinefrine-auto-injectoren zijn belangrijk voor mensen met ernstige allergische reacties. Ze bieden onmiddellijke verlichting in levensbedreigende situaties zoals anafylactische reacties. Deze medicijnen moeten onder begeleiding van een dokter worden gebruikt en regelmatig worden gecontroleerd op hun effectiviteit.

Bron: Cleveland Clinic, 2022

Wat zijn de mogelijkheden om contact met allergenen te minimaliseren?

Om het contact met de allergenen te verminderen, is het raadzaam om individueel te bekijken welke maatregelen persoonlijk kunnen helpen. De volgende tips kunnen je daarbij ondersteunen:

Bron: Mayo Clinic, 2021

Samenvatting

Katten- en hondenallergieën zijn reacties op eiwitten die door deze dieren worden geproduceerd en treffen wereldwijd 10-20% van de bevolking. Ze kunnen leiden tot symptomen zoals niezen, tranende ogen en huiduitslag, die het dagelijks leven kunnen beïnvloeden. De diagnose wordt gesteld door klinische onderzoeken en allergietests, terwijl de behandeling medicamenteuze therapieën, immunotherapie en noodmedicatie omvat. Om het contact met allergenen te minimaliseren, kunnen individuele strategieën zoals regelmatig stofzuigen, het gebruik van luchtfilters en het beperken van de toegang van dieren nuttig zijn.

Bronnen

Allergies. (n.d.). NHS. Retrieved February 28, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/allergies/

Allergies – Symptoms and causes. (2022, August 5). Mayo Clinic. Retrieved February 28, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/allergies/symptoms-causes/syc-20351497

Dog allergen levels in homes with hypoallergenic compared with nonhypoallergenic dogs. (n.d.). NCBI. Retrieved February 28, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3680143/

Dog and Cat Allergies: Current State of Diagnostic Approaches and Challenges. (2018, February 1). NCBI. Retrieved February 28, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5809771/

Pet Allergies: Causes, Symptoms, Treatment & Prevention. (2022, October 4). Cleveland Clinic. Retrieved February 28, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17702-pet-allergies#symptoms-and-causes

Pet allergy – Symptoms & causes. (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved February 27, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pet-allergy/symptoms-causes/syc-20352192

Pets, Dog and Cat Allergies | Symptoms & Treatment | ACAAI Public Website. (n.d.). American College of Allergy Asthma and Immunology. Retrieved February 28, 2024, from https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/pet-allergies/

Salo, P. M., & Zeldin, D. C. (n.d.). Does exposure to cats and dogs decrease the risk of developing allergic sensitization and disease? NCBI. Retrieved February 28, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2783630/

Spitzauer, S. (n.d.). Detection of an allergen in dog dander that cross-reacts with the major cat allergen, Fel d 1. PubMed. Retrieved February 28, 2024, from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17210049/

Virtanen, T. (n.d.). Immunotherapy for pet allergies – PMC. NCBI. Retrieved February 28, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5893203/