Lente, zomer, herfst of winter – elk seizoen brengt zijn eigen allergenen mee die het leven van miljoenen mensen bemoeilijken. Of het nu gaat om berkenpollen in de lente, graspollen in de zomer of huisstofmijten in de winter – seizoensgebonden allergieën zijn net zo gevarieerd als hun symptomen. In dit artikel lees je wat de meest voorkomende seizoensgebonden allergieën zijn, welke symptomen ze veroorzaken en hoe je ze kunt verlichten – voor een zorgeloos leven ondanks allergieën.

Inhoudsopgave

• Wat zijn de meest voorkomende seizoensgebonden allergieën?
• Symptomen van seizoensgebonden allergieën
• Hoe stel je seizoensgebonden allergieën vast?
• Tips om allergieklachten te verlichten
• Behandeling van allergieën door een arts
• Samenvatting

Wat zijn de meest voorkomende seizoensgebonden allergieën?

Seizoensgebonden allergieën zijn allergische reacties die typisch in bepaalde jaargetijden voorkomen. Hoe vaak en hoe ernstig deze allergieën zijn, hangt sterk af van omgevingsfactoren zoals de geografische locatie en de planten die daar voorkomen.

Hoewel sommige allergieën, zoals voor huisstofmijten, dierenharen of schimmels binnenshuis, het hele jaar door kunnen voorkomen, zijn er allergenen die vooral in specifieke seizoenen problemen veroorzaken. Allergenen zijn op zichzelf onschuldige stoffen waarop het immuunsysteem verkeerd kan reageren met een allergie. Deze seizoensgebonden allergieën worden voornamelijk veroorzaakt door pollen of andere weersafhankelijke factoren en komen in verschillende intensiteiten voor.

Typische pollenseizoenen in bijvoorbeeld Nederland zijn als volgt:

• Lente: Pollen van bomen zoals berk, els, hazelaar, es of eik.
• Zomer: Graspollen (bijvoorbeeld rogge), kruidenpollen (zoals weegbree).
• Herfst: Kruidenpollen (zoals ambrosia).

Bron: Damialis et al. 2019

Symptomen van seizoensgebonden allergieën

De symptomen van seizoensgebonden allergieën zijn erg divers en kunnen sterk verschillen, afhankelijk van het type allergeen, jouw individuele gevoeligheid en de intensiteit van blootstelling:

• Luchtwegen: Niezen, een verstopte of loopneus, hoesten.
• Ogen: Jeuk, roodheid, tranende ogen.
• Huid: Jeuk, eczeem, netelroos.
• Algemeen: Vermoeidheid, hoofdpijn, concentratieproblemen.

Bron: Cleveland Clinic, 2022

Hoe stel je seizoensgebonden allergieën vast?

De diagnose van een seizoensgebonden allergie gebeurt via een uitgebreide beoordeling waarbij verschillende methoden worden gecombineerd. Een nauwkeurige diagnose en deskundig advies zijn hierbij essentieel om de juiste behandeling te starten.

1. Anamnese: Het in kaart brengen van symptomen, het tijdstip van optreden en mogelijke triggers.
2. Priktest: Allergenen worden op je huid aangebracht om lokale reacties te testen (onder medische begeleiding).
3. Bloedtests (bijvoorbeeld specifiek IgE): Het meten van de concentratie van allergeenspecifieke IgE-antilichamen.
4. Provocatietests: Gecontroleerd opwekken van een reactie, bijvoorbeeld in de neus of ogen (onder medische begeleiding).
5. Epicutaantest: Allergenen worden op je huid aangebracht, vooral bij contactallergieën (onder medische begeleiding).

Bron: Gesundheitsinformation, 2024

Naast de klassieke methoden bieden moderne alternatieven, zoals de Allergietest Uitgebreid of de Inhalatie Allergie Test van Homed-IQ, een handige en discrete manier om allergeenspecifieke IgE-antilichamen te bepalen. Met deze tests kun je mogelijke triggers zoals pollen, huisstofmijten of dierenharen eenvoudig thuis identificeren. De resultaten geven duidelijke aanwijzingen over de stoffen die jouw allergie veroorzaken en helpen om de therapie beter af te stemmen op jouw behoeften.

Tips om allergieklachten te verlichten

Er zijn verschillende strategieën die je kunt toepassen om de klachten door allergieën te verminderen. Deze tips zijn vooral nuttig voor mensen die last hebben van seizoensgebonden allergieën, zoals hooikoorts:

• Blijf op de hoogte: Houd het pollen- en schimmelweerbericht in de gaten. Tijdens het allergieseizoen worden deze vaak vermeld in het weerbericht op tv, radio en in kranten.
• Vermijd pollen: Houd ramen gesloten tijdens het pollenseizoen en gebruik indien nodig pollenwerende horren. Binnen kunnen HEPA-filters effectief zijn.
• Was je kleding: Trek schone kleding aan na een verblijf buiten.
• Neem een douche na buitenactiviteiten: Gebruik een neusspray om allergenen te verwijderen, was je haar en trek schone kleren aan nadat je buiten hebt gewerkt of gespeeld.
• Lucht vroeg in de ochtend: In de vroege ochtend is de pollenbelasting meestal lager.
• Vermijd tapijten: In tapijten en stoffen zoals gordijnen verzamelen zich vaak allergenen.
• Gebruik medicatie: Antihistaminica of neussprays kunnen de symptomen verlichten. Laat je hierover goed adviseren door je arts.

Bronnen: ACAAI, 2017; Mayo Clinic, 2024

Behandeling van allergieën door een arts

De medische behandeling van allergieën richt zich zowel op het verlichten van acute klachten als op langdurige therapieën. Voor directe symptoombestrijding worden vaak antihistaminica, corticosteroïd-neussprays en oogdruppels gebruikt. Een hyposensibilisatie (specifieke immunotherapie) kan de gevoeligheid voor allergenen op de lange termijn verminderen. Daarnaast worden persoonlijke strategieën en noodplannen opgesteld om je te helpen beter met allergieën om te gaan in het dagelijks leven (Allergieinformationsdienst, 2021).

Samenvatting

Seizoensgebonden allergieën treffen miljoenen mensen en komen vooral voor in bepaalde seizoenen, zoals door boompollen in de lente en graspollen in de zomer. Ze uiten zich in uiteenlopende symptomen zoals ademhalingsklachten, jeukende ogen of huidreacties. De diagnose wordt gesteld via een anamnese, huidtests en bloedonderzoeken. Voor verlichting wordt aangeraden om allergenen te vermijden, neussprays te gebruiken, speciale medicijnen te nemen en op de lange termijn immunotherapie te overwegen. Praktische tips, zoals het sluiten van ramen, het gebruik van pollenwerende maatregelen en regelmatig schoonmaken, kunnen daarnaast helpen om je levenskwaliteit ondanks allergieën te verbeteren.

Bronnen

ACAAI. (2017). Seasonal Allergies | Causes, Symptoms & Treatment | ACAAI Public Website. American College of Allergy Asthma and Immunology. Retrieved November 14, 2024, from https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/seasonal-allergies/

Allergieinformationsdienst. (2021, September 27). Hyposensibilisierung (Spezifische Immuntherapie). Allergieinformationsdienst. Retrieved November 14, 2024, from https://www.allergieinformationsdienst.de/therapie/spezifische-immuntherapie-hyposensibilisierung

Cleveland Clinic. (2022). Allergies: Symptoms, Reaction, Treatment & Management. Cleveland Clinic. Retrieved November 14, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8610-allergies#symptoms-and-causes

Damialis, Athanasios & Traidl-Hoffmann, Claudia & Treudler, Regina. (2019). Climate Change and Pollen Allergies. 10.1007/978-3-030-02318-8_3.

Gesundheitsinformation. (2024). Welche Allergietests gibt es? Gesundheitsinformation.de. Retrieved November 14, 2024, from https://www.gesundheitsinformation.de/welche-allergietests-gibt-es.htmlMayo Clinic. (2024). Seasonal allergies: Nip them in the bud. Retrieved November 14, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hay-fever/in-depth/seasonal-allergies/art-20048343