Wat is herpes en gaat het vanzelf over?
SOA

Wat is herpes en gaat het vanzelf over?

Geschreven door

Lauren Dobischok
16 november, 2022

Medisch gecontroleerd artikel Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten

Herpes is een infectie dat wordt veroorzaakt door twee soorten virussen – herpes simplex virus type 1 (HSV-1), en herpes simplex virus type 2 (HSV-2). HSV-1 veroorzaakt orale herpes wat resulteert in een koortslip of blaren op of rond de mond. Genitale herpes kan worden veroorzaakt door HSV-1 of 2 en komt meestal tot uiting als één of meer blaasjes op of rond de genitaliën verschijnen, beter bekend als een “uitbraak”. De blaasjes breken en laten pijnlijke zweren achter, en kunnen bij de eerste uitbraak gepaard gaan met griepachtige symptomen. De Wereldgezondheidsorganisatie schat dat maar liefst 67% van de wereldbevolking HSV-1 heeft, en dat ongeveer 11% herpes genitalis, of HSV-2, heeft (WHO, 2022). Aangezien genitale herpes weinig tot geen symptomen kan veroorzaken, kunnen veel mensen een infectie hebben zonder het te weten.

Veel mensen ervaren pas weken of zelfs jaren na besmetting de symptomen van herpes en er kunnen lange periodes tussen de uitbraken zitten. Uitbraken genezen vanzelf, maar behandeling kan worden gebruikt om de ernst van de symptomen, de frequentie of het risico van overdracht van het virus op anderen te verminderen. Wil je thuis controleren of je herpes hebt en daarnaast testen op aanwezigheid van zes van de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoeningen? Probeer dan Homed-IQ’s Soa Test Uitgebreid.

Hoe ziet de behandeling van een orale herpes er uit?

HSV-1 of orale herpes wordt verspreid door huid-op-huid contact, bij het zoenen of door seks. In tegenstelling tot genitale herpes, kan HSV-1 alleen door zoenen worden doorgegeven en komt het daardoor veel vaker voor dan HSV-2. Kinderen en baby’s kunnen HSV-1 ook oplopen door te kussen met volwassenen die een koortslip hebben. Herpes kan niet worden genezen, maar de symptomen kunnen worden aangepakt om de impact op het leven te verminderen.

Een koortslip gaat meestal vanzelf over en hoeft niet behandeld te worden. Wel kunnen antivirale zalf, pleisters tegen koortslip of verdovende middelen de symptomen verlichten en het genezingsproces versnellen (Johns Hopkins Medicine, 2022).

Hoe ziet de behandeling van een genitale herpes er uit?

Net als orale herpes zal de zichtbare schade van genitale herpes vaak vanzelf verdwijnen. Om heftige symptomen te voorkomen of de ernst ervan te verminderen, kiezen sommige mensen ervoor om dagelijks antivirale medicijnen te nemen. Verdovende crème kan ook worden gebruikt om de pijn van bijvoorbeeld de vertoonde blaasjes te verminderen.

Voor de meeste mensen is de eerste keer dat herpes genitalis optreedt het ergst. De keren erna zijn vaak minder ernstig en duren vaak minder lang.

Hoe lang duurt het voordat de herpes verdwijnt?

Orale herpesinfecties lossen zichzelf meestal in een tijdsbestek van 1 tot 2 weken op. Eerste genitale herpes uitbraken kunnen 2-3 weken duren om op te lossen, met toekomstige uitbraken die gemiddeld tien dagen duren (NHS, 2022).

Wat gebeurt er als je herpes niet behandeld?

Herpes vereist in principe geen behandeling want dit gaat in de meeste gevallen vanzelf over. Omdat sommige mensen slechts milde symptomen ervaren, kunnen ze onbewust lange tijd herpes hebben zonder het door te hebben. Er kan worden gekozen voor een behandeling om de symptomen en de duur van de uitbraken te verminderen, alsmede de kans op overdracht van het virus aan anderen te verminderen.

Hoewel behandeling voor genitale herpes niet nodig is, kan het beheersen van uitbraken helpen complicaties te voorkomen, zoals:

  • Het doorgeven van de infectie van moeder op kind tijdens de geboorte: als je genitale herpes hebt en zwanger bent, spreek dan met je arts over hoe je de blootstelling van je baby tijdens de geboorte kunt minimaliseren.
  • Andere soa’s: het hebben van genitale blaasjes (laesies) verhoogt het risico op het oplopen van andere seksueel overdraagbare infecties.
  • Urethra of rectale ontsteking: herpes zweren kunnen ook het rectum of de urethra ontsteken, wat ongemak en problemen met plassen of stoelgang kan veroorzaken.

Bron: Mayo Clinic, 2022

Kun je een herpes infectie zelf behandelen?

Het herpesvirus is niet te genezen, maar mogelijke symptomen verdwijnen vanzelf en kunnen indien nodig vanuit huis worden behandeld. Naast antivirale medicijnen of verdovende producten van de dokter of apotheek, raden we je aan tot het volgen van onderstaande richtlijnen om de herpes zelf vanuit huis te behandelen:

  • Was je handen na het aanraken van de geïrriteerde / pijnlijke plek
  • Houd het gebied goed schoon en droog
  • Probeer zweren niet uit te knijpen of eraan te krabben
  • Breng indien nodig vochtige kompressen aan om de pijn en jeuk te verlichten

Bron: NHS, 2021

Kan herpes lang sluimeren?

Herpes symptomen verschijnen niet altijd onmiddellijk, daarom hebben sommige mensen het virus voor een langere periode onder de leden zonder het te weten. Na de eerste uitbraak hebben sommige mensen maanden of zelfs jaren geen terugkerende uitbraak. Ook als je geen symptomen hebt, kun je het virus op anderen overdragen. Dagelijkse antivirale behandeling kan helpen het risico op overdracht van het virus naar anderen te verminderen (CDC, 2022).

Is er een geneesmiddel voor herpes?

Op dit moment is er nog geen genezing voor herpes. Zoals hierboven beschreven, kun je met een vrij basale behandeling de symptomen bestrijden en de eventuele gevolgen beperken. Daarnaast kunnen de volgende tips helpen om uitbraken te voorkomen:

  • Eet gezond en slaap voldoende om je immuunsysteem op peil te houden
  • Voorkom stress, herpes infecties kunnen worden veroorzaakt door overmatig stress
  • Bescherm jezelf tegen extreme weersomstandigheden, UV-licht, kou en harde wind kunnen bij sommige mensen een herpes infectie veroorzaken

Bronnen

Genital herpes – Symptomen en oorzaken. (2020, October 13). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/genital-herpes/symptoms-causes/syc-20356161

Genital herpes symptomen & behandelingen. (n.d.). Illnesses & Conditions | NHS Inform. https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/sexual-and-reproductive/genital-herpes

Herpes simplex virus. (2022, March 10). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/herpes-simplex-virus

NHS website. (2022, June 24). Genital herpes. nhs.uk. https://www.nhs.uk/conditions/genital-herpes/

Orale Herpes. (2021, August 8). Johns Hopkins Medicine. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/herpes-hsv1-and-hsv2/oral-herpes

SOA feiten – Genitale Herpes. (n.d.). https://www.cdc.gov/std/herpes/stdfact-herpes.htm

Over de auteur

Lauren Dobischok

Lauren is een gezondheidswetenschapper en wetenschapscommunicator en woont momenteel in Nederland. Oorspronkelijk komt ze uit Canada, maar heeft een onderzoeksmaster in Gezondheidswetenschappen afgerond aan het Nederlands Instituut voor Gezondheidswetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam (NIHES) met een specialisatie in epidemiologie. Voor haar Master heeft ze een Bachelor in Gezondheidswetenschappen aan de Simon Fraser University afgerond. Met een achtergrond in de volksgezondheid is het haar doel om nauwkeurige wetenschappelijke inhoud te creëren die gemakkelijk te begrijpen is en mensen in staat stelt geïnformeerde beslissingen te nemen. Binnen Homed-IQ werkt Lauren als Product Developer en Content Lead, waarbij ze nauw samenwerkt met artsen en wetenschappers op het gebied van medische hulpmiddelen voor Homed-IQ’s nieuwe producten en schriftelijke communicatie.