Wat is foliumzuur?
Vitaminen en mineralen

Wat is foliumzuur?

Geschreven door

Lauren Dobischok
16 mei, 2022

Medisch gecontroleerd artikel Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten

Foliumzuur, ook bekend als vitamine B9 of B11, is een belangrijk onderdeel van het vitamine B-complex. Normale foliumzuurwaarde liggen tussen de 10 en 40 nmol/L; waarden onder de 10 nmol/L duiden op een tekort en kunnen bloedarmoede veroorzaken. Een waarde boven de 45 nmol/L kan wijzen op een overmatige inname van foliumzuur en kan symptomen van een vitamine B12-tekort maskeren.

Samen met vitamine B12 ondersteunt foliumzuur de vorming van rode bloedcellen. Daarom wordt bij een tekort aan foliumzuur meestal aanbevolen om ook B12 te nemen. In de westerse wereld komt een tekort aan foliumzuur vaak voor. Vraag je je af of dit misschien bij jou het geval is? Homed-IQ biedt een foliumzuurtest aan waarmee je je foliumzuurgehalte in het bloed thuis kunt controleren. Alle resultaten worden beoordeeld door ISO-gecertificeerde laboratoria die ook door artsenpraktijken en klinieken worden gebruikt.

Wat is foliumzuur?

Foliumzuur is een van de vitamine B-soorten en meer specifiek: vitamine B9 en B11. Het is een vitamine die door middel van voeding je lichaam binnenkomt. Er vindt geen aanmaak van foliumzuur in het lichaam zelf plaats. Foliumzuur is belangrijk voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen, de zenuwen en de ontwikkeling van het zenuwstelsel van een ongeboren baby. Ook helpt het je lichaam aan een goede weerstand en heeft foliumzuur een positieve werking op je geheugen, leerprestaties en gemoedstoestand. Foliumzuur verlaat je lichaam in kleine hoeveelheden via de urine (Apotheek.nl, 2018). 

Wat is een normale waarde voor foliumzuur?

De normale foliumzuurwaarde in het bloed ligt tussen de 10 en 40 nanomol per liter (nmol/L). Waarden onder de 10 nmol/L kunnen wijzen op een foliumzuurtekort, wat kan leiden tot bloedarmoede of andere gezondheidsproblemen.

StatusWaarde (nmol/L)SymptomenOorzaken
Te laagOnder 10Vermoeidheid, bloedarmoede, duizeligheid, kortademigheid, geheugenproblemenSlecht dieet, malabsorptie, alcoholisme
Normaal10-40Geen symptomenVoldoende foliumzuurinname via de voeding
Te hoogBoven 45Kan een vitamine B12-tekort maskeren, mogelijke neurologische schadeOvermatige suppletie (voedingssupplementen)

Hoge foliumzuurwaarde: boven 45 nmol/L

Een hoge foliumzuurwaarde in het bloed (boven 45 nmol/L) is meestal het gevolg van een overmatige inname van foliumzuursupplementen. Dit kan de symptomen van een vitamine B12-tekort maskeren en leiden tot neurologische schade. Overmatige inname via de voeding is zeldzaam en niet schadelijk.

Lage foliumzuurwaarde: onder 10 nmol/L

Een lage foliumzuurwaarde (onder 10 nmol/L) kan wijzen op een tekort. Dit leidt vaak tot bloedarmoede, vermoeidheid, geheugenproblemen en bij zwangere vrouwen tot een verhoogd risico op neurale buisdefecten bij de baby. Mogelijke oorzaken zijn een slecht dieet, alcoholmisbruik of bepaalde medische aandoeningen.

Een lage foliumzuurwaarde in het bloed (onder 10 nmol/L) wijst vaak op een tekort. Dit kan leiden tot bloedarmoede, vermoeidheid en in ernstige gevallen tot neurologische problemen. Voldoende foliumzuur is belangrijk voor de vorming van rode bloedcellen en DNA-synthese.

Foliumzuurwaarde (nmol/L)InterpretatieVerklaring
6Te laagErnstig foliumzuurtekort, onder 10 nmol/L.
7Te laagMogelijk foliumzuurtekort, onder 10 nmol/L.
9Te laagNet onder de ondergrens, wijst op een tekort.
11Normaal, maar laagDicht bij de ondergrens van het normale bereik, mogelijk beginnend tekort.
12Normaal, maar laagBinnen het normale bereik, dicht bij de ondergrens.
13NormaalWaarde binnen het gezonde bereik (10-40 nmol/L).
18NormaalBinnen normale grenzen, voldoende foliumzuur in het bloed.
25NormaalWaarde binnen het normale bereik (10-40 nmol/L).
30NormaalWaarde binnen het gezonde bereik (10-40 nmol/L).
40NormaalNog steeds binnen het gezonde bereik.

Wat doet foliumzuur?

Foliumzuur is om meerdere redenen belangrijk om je lichaam goed te laten functioneren. De vitamine is van belang bij:  

  • De vorming van rode en witte bloedcellen en zuurstoftransport door lichaam
  • Een normale celdeling
  • Ondersteuning van het immuunsysteem
  • Groei van de foetus tijdens zwangerschap
  • Bouwsteen voor je spijsvertering
  • Het beschermen van de huid
  • Het genezen van wondjes

Waar zit foliumzuur in?

Er zijn verschillende voedingsmiddelen die foliumzuur bevatten:

  • Vlees
  • Zuivel
  • Brood
  • Volkorenproducten
  • Groene groenten
  • Fruit

Foliumzuur tijdens de zwangerschap

Het is voor vrouwen die een kinderwens hebben aan te raden om foliumzuur als supplement te nemen. Dat geldt ook voor vrouwen die net zwanger zijn. Het is voor deze groep vrouwen namelijk niet mogelijk om voldoende binnen te krijgen via een normaal gezond voedingspatroon. Het advies luidt om voorafgaand aan een zwangerschap, vier werken voor de eventuele bevruchting, met de inname van foliumzuur te beginnen. Als je als vrouw eenmaal zwanger bent, geldt dat het gedurende de eerste tien weken van de zwangerschap aan te raden is om dagelijks foliumzuur te nemen.

Hoeveel foliumzuur heb je per dag nodig?

De gemiddelde dagelijkse behoefte aan foliumzuur varieert per persoon. De ‘Referentie Inname’ (RI), oftewel de gemiddelde behoefte per dag is als volgt (Voedingscentrum):

Gemiddelde behoefte per dag:

  • 300 microgram, volwassenen
  • 400 microgram bij zwangerschapswens, zwanger zijn of borstvoeding
  • 60 microgram, kinderen van 6 tot en met 11 maanden
  • 85 microgram, kinderen van 1 tot en met 3 jaar
  • 150 microgram, kinderen van 4 tot en met 8 jaar
  • 225 microgram, kinderen van 9 tot en met 13 jaar
  • 300 microgram, kinderen van 14 tot en met 17 jaar

Zijn er ziektes gerelateerd aan een foliumzuur tekort?

Er zijn ziektes die aan een foliumzuur tekort zijn te relateren, zoals darmziektes. Een voorbeeld daarvan is de ziekte van Crohn net als colitis ulcerosa. Door een darmziekte is het lichaam niet in staat om voldoende foliumzuur uit voeding op te nemen (Jeroen Bosch Ziekenhuis, 2022).

Wat doet een tekort aan foliumzuur?

Een (ernstig) tekort aan foliumzuur in het lichaam kan leiden tot verschillende klachten:

  • Vermoeidheid
  • Darmproblemen
  • Bloedarmoede
  • Geboorteafwijkingen

Waarom testen op foliumzuur?

Ben je benieuwd naar jouw foliumzuur gehalte? Omdat je zwanger wilt worden, zwanger bent of bijvoorbeeld last hebt van klachten die veroozaakt kunnen worden door een foliumzuur tekort? Dan is het handig om jezelf te testen. Dit kan met de vitaminetekort test van Homed-IQ. Deze test geeft je niet alleen inzicht in je foliumzuur, maar meet ook je vitamine B12 en vitamine D waardes.

Hoe vaak moet je je foliumzuur waarde testen?

Er is geen frequentie die wordt aangeraden als het om het meten van de foliumzuur waarde gaat. Het is op ieder moment mogelijk om thuis een test uit te voeren. Indien de waarde te laag of te hoog is, kan je eventueel na enkele maanden opnieuw een test afnemen.  

Is de foliumzuur test van Homed-IQ betrouwbaar?

Ja, jouw testmonster wordt – net als al onze andere thuistesten – verwerkt en geanalyseerd in een gecertificeerd laboratorium. Deze laboratoria worden ook gebruikt door huisartsen, ziekenhuizen en andere medisch specialisten. 

Is deze foliumzuur test een alternatief voor een bloedonderzoek via de huisarts?

Ja, een huisarts controleert namelijk op dezelfde manier of jij een tekort aan foliumzuur hebt of niet. Het verschil is dat je de zelftest van Homed-IQ vanuit het gemak van je eigen huis, anoniem en op een zelf gekozen tijdstip kan afnemen. 

Hoe verloopt het testproces van de foliumzuur test van Homed-IQ?

Onze foliumzuur thuistest werkt erg eenvoudig. Met een vingerprik neem je een paar druppels bloed af. Vervolgens gebruik je het meegeleverde transportzakje en de retourenvelop om je sample op te sturen naar het lab. Je resultaten zijn al binnen enkele dagen beschikbaar. 

Wat kan ik doen als mijn foliumzuur niet goed is?

Op het moment dat je foliumzuur gehalte niet goed is en je klachten ondervindt, is het aan te raden om je voedingspatroon onder de loep te nemen. Probeer iedere dag gevarieerd en gezond te eten en neem daarbij ook voedingsmiddelen die foliumzuur bevatten. Bent je bezig om zwanger te raken, of al zwanger, dan is het aan te raden om foliumzuurpillen te nemen.

Over de auteur

Lauren Dobischok

Lauren is een gezondheidswetenschapper en wetenschapscommunicator en woont momenteel in Nederland. Oorspronkelijk komt ze uit Canada, maar heeft een onderzoeksmaster in Gezondheidswetenschappen afgerond aan het Nederlands Instituut voor Gezondheidswetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam (NIHES) met een specialisatie in epidemiologie. Voor haar Master heeft ze een Bachelor in Gezondheidswetenschappen aan de Simon Fraser University afgerond. Met een achtergrond in de volksgezondheid is het haar doel om nauwkeurige wetenschappelijke inhoud te creëren die gemakkelijk te begrijpen is en mensen in staat stelt geïnformeerde beslissingen te nemen. Binnen Homed-IQ werkt Lauren als Product Developer en Content Lead, waarbij ze nauw samenwerkt met artsen en wetenschappers op het gebied van medische hulpmiddelen voor Homed-IQ’s nieuwe producten en schriftelijke communicatie.