Immunoglobuline E (IgE) is een specifieke soort antilichamen en speelt een cruciale rol in ons immuunsysteem, vooral bij allergische reacties. IgE-antilichamen worden gevormd in het kader van allergieën, waarbij het lichaam ten onrechte onschadelijke stoffen als gevaarlijk herkent, wat leidt tot symptomen die belastend en potentieel levensbedreigend kunnen zijn. IgE-gemedieerde allergieën en daarmee samenhangende ziekten zijn wijdverbreid en treffen minstens 30% van de bevolking (Sánchez-Borges et al., 2018). Dit artikel informeert je over de betekenis en functie van IgE, de verschillende soorten allergieën, typische symptomen, diagnosemethoden en effectieve behandelingsmogelijkheden.

In dit verband biedt Homed-IQ een uitgebreide allergietest aan, waarmee je comfortabel thuis op een groot aantal allergenen (stoffen waarop je mogelijk allergisch reageert) kunt testen. Deze test meet de IgE-reactiviteit op 295 verschillende allergenen die bij 167 specifieke allergieën horen. De hoogte van de IgE-reactie op een allergeen in combinatie met lichamelijke symptomen kan wijzen op een mogelijke allergie.

Inhoudsopgave

• Wat is een Immunoglobuline E (IgE)?
• IgE en allergieën
• Symptomen bij IgE-gemedieerde allergieën
• Hoe worden IgE-gemedieerde allergieën gediagnosticeerd?
• Veelvoorkomende allergieën in verband met IgE
• Behandelingsopties voor IgE-gemedieerde ziekten
• Samenvatting

Wat is een Immunoglobuline E (IgE)?

Immunoglobuline E, kortweg IgE, is een bijzondere soort antilichamen. Antilichamen zijn eiwitmoleculen die door het immuunsysteem worden geproduceerd en in de bloedbaan worden vrijgegeven om het lichaam te beschermen tegen bacteriën, virussen en andere vreemde stoffen. IgE speelt een bijzonder belangrijke rol bij de afweer tegen parasieten en bij de reactie op allergenen in het kader van allergieën (American Academy of Allergy Asthma & Immunology, 2024).

Specifieke functies van Immunoglobuline E (IgE)

Het immunoglobuline E (IgE) wordt vooral geproduceerd bij de reactie op allergenen. Allergenen zijn meestal onschadelijke stoffen zoals pollen, huidschilfers van huisdieren, bepaalde voedingsmiddelen, die bij gevoelige personen allergische reacties veroorzaken. IgE is cruciaal voor ons immuunsysteem, omdat het allergenen herkent en bestrijdt. De antilichaamreactie is normaal gesproken een beschermingsmechanisme van het lichaam; in het geval van allergieën echter, veroorzaakt het immuunsysteem ten onrechte een reactie op deze onschadelijke stoffen, wat leidt tot de typische allergische symptomen (Cleveland Clinic, 2022).

IgE heeft ook specifieke functies bij de afweer tegen parasieten, vooral tegen die in tropische en subtropische gebieden voorkomen. In westerse landen, waar parasitaire infecties minder vaak voorkomen, is IgE vooral bekend vanwege zijn rol bij allergische reacties en aandoeningen. Voor andere soorten infecties, zoals de meeste bacteriële of virale infecties, zijn andere klassen van immunoglobulinen (zoals IgG en IgM) cruciaal (Jensen et al., 2020).

IgE en allergieën

Bij gevoelige personen veroorzaken allergenen een reeks reacties die vaak beginnen met IgE. Het proces van een IgE-gemedieerde allergie omvat verschillende belangrijke stappen, die hieronder worden beschreven:

IgE en het mechanisme van allergische reacties

1. Sensibilisatie

Onder sensibilisatie verstaan we het moment waarop het lichaam voor het eerst in contact komt met het allergeen en het ten onrechte als een bedreiging waarneemt. Het immuunsysteem reageert daarop met de productie van IgE, dat specifiek gericht is tegen dit allergeen. Dit IgE circuleert in het bloed en bindt zich aan de oppervlakken van mestcellen, belangrijke cellen van het immuunsysteem.

2. Herhaalde blootstelling en activatie

Bij herhaalde blootstelling aan hetzelfde allergeen bindt het allergeen zich aan het IgE, dat al aan de mestcellen gebonden is. Deze binding leidt tot een sterk activatiesignaal binnen deze cellen.

3. Vrijgave van signaalstoffen

Als reactie op de activatie geven de cellen van het immuunsysteem chemische stoffen vrij zoals histamine, leukotriënen en prostaglandinen, die verantwoordelijk zijn voor veel van de symptomen van een allergische reactie.

4. Optreden van de symptomen

De vrijgegeven stoffen, waarvan histamine een van de bekendste is, veroorzaken de klassieke allergische symptomen zoals niezen, jeuk, huidroodheid, zwelling van het getroffen weefsel, een loopneus, tranende ogen en in ernstigere gevallen ademhalingsproblemen en anafylaxie. Deze reacties kunnen variëren afhankelijk van de ernst van de allergie en het type allergeen.

Bron: NIH, 2001

Symptomen bij IgE-gemedieerde allergieën

IgE-gemedieerde allergieën kunnen een reeks symptomen veroorzaken die variëren afhankelijk van het getroffen lichaamsdeel:

Deze symptomen treden meestal kort na contact met het allergeen op en kunnen variëren in intensiteit (Cleveland Clinic, 2022).

Hoe worden IgE-gemedieerde allergieën gediagnosticeerd?

De specifieke IgE-bloedtest speelt een centrale rol bij de diagnose van allergieën die door immunoglobuline E (IgE) worden gemedieerd.

• Specifieke IgE-bloedtest: Deze test meet de hoeveelheid IgE-antilichamen in het bloed en geeft de mate van overgevoeligheid voor een bepaald allergeen aan. Een hogere IgE-waarde wijst op een sterkere sensibilisatie. Om een allergie te bevestigen, moeten de testresultaten altijd worden geëvalueerd in samenhang met de medische geschiedenis en de symptomen.

Naast de specifieke IgE-bloedtest zijn er nog andere belangrijke diagnostische methoden die worden gebruikt voor een uitgebreide beoordeling van allergieën:

• Huidpriktest: Bij deze test worden kleine hoeveelheden allergenen op de huid aangebracht en wordt de huid licht ingesneden. Een allergische reactie toont zich door de vorming van een kleine, jeukende bult.
• Provocatietest: Onder medisch toezicht wordt de patiënt direct aan het vermoede allergeen blootgesteld om een reactie te observeren. Dit kan door inhalatie, oraal of door een injectie gebeuren en dient ter bevestiging van de allergie.

Bron: World Allergy Organisation, 2020

Wil je zelf een overzicht krijgen?

De twee allergietests van Homed-IQ, de uitgebreide allergietest en de inhalatieallergietest, behoren ook tot de specifieke bloedtests waarmee de IgE-reactiviteit op bepaalde allergenen kan worden bepaald. Deze tests bieden een efficiënte manier om comfortabel van thuis uit meer te weten te komen over je individuele allergische gevoeligheid. Ze zijn speciaal ontworpen om een breed spectrum aan allergenen te identificeren en leveren nauwkeurige en betrouwbare resultaten waarmee je mogelijke allergieën en symptomen beter kunt begrijpen.

Veelvoorkomende allergieën in verband met IgE

Allergieën kunnen in wezen worden onderverdeeld in drie hoofdgroepen, gebaseerd op de manier waarop het allergeen het lichaam binnendringt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen inhalatieallergieën (bijv. pollenallergieën), contactallergieën (bijv. latexallergie) en voedselallergieën (bijv. noten- en pinda-allergie). Immunoglobuline E (IgE) speelt een rol bij de ontwikkeling van verschillende allergische reacties die het dagelijks leven aanzienlijk kunnen beïnvloeden. In de afbeelding vind je een overzicht van IgE-gemedieerde allergieën:

Bron: Cleveland Clinic, 2022

Hooikoorts, een van de meest voorkomende vormen van allergie, treedt op wanneer mensen allergisch reageren op pollen van bomen, grassen en kruiden. Huidschilfers van huisdieren zijn een andere veel voorkomende oorzaak van allergische reacties. Stofmijten, kleine beestjes die in huisstof leven, kunnen ook aanzienlijke allergiesymptomen veroorzaken, net als de sporen van schimmels die in vochtige omgevingen gedijen. Bovendien leiden voedselallergieën, waarbij bepaalde voedingsmiddelen zoals noten, zeevruchten of eieren allergische reacties veroorzaken, vaak tot acute klachten. Latex, een materiaal dat vaak in medische handschoenen of alledaagse producten wordt gebruikt, kan bij sommige mensen allergische reacties veroorzaken.

Betekenis van IgE bij andere ziekten

Naast zijn centrale rol bij allergische reacties is IgE ook betrokken bij verschillende andere ziekten. Bij allergisch astma bijvoorbeeld, draagt IgE aanzienlijk bij aan de ontsteking en vernauwing van de luchtwegen. Ook bij atopische dermatitis, een huidaandoening die wordt gekenmerkt door een droge, jeukende huid, speelt het een rol. Chronische neusbijholteontstekingen en de vorming van neuspoliepen kunnen ook in verband worden gebracht met verhoogde IgE-waarden (Shamji et al., 2021).

Behandelingsopties voor IgE-gemedieerde ziekten

De behandeling van IgE-gemedieerde ziekten omvat verschillende aspecten en hangt vaak af van het specifieke type allergie en de ernst van de symptomen.

Medicatie

Medicijnen worden gebruikt om de symptomen te verlichten en acute allergische reacties te verminderen. Antihistaminica zijn vaak de eerste keuze om door histamine veroorzaakte symptomen zoals jeuk, zwellingen en roodheid te verlichten. Bij langdurige behandelingen worden vaak corticosteroïden gebruikt om ontstekingen te onderdrukken en de immuunreactie te reguleren (Huizen, 2023).

Immunotherapie

Een andere belangrijke behandelingsmogelijkheid is immunotherapie, ook bekend als allergie-injecties. Deze therapie is gericht op het geleidelijk wennen van het immuunsysteem aan het allergeen om de overreactie van het lichaam op dit allergeen te verminderen. Immunotherapie wordt uitgevoerd onder medisch toezicht en kan ofwel door regelmatige injecties van het allergeen of door tabletten worden toegediend (Mayo Clinic, 2022).

Allergenenbelasting verminderen

Ook alledaagse tips kunnen helpen om de blootstelling aan allergenen te minimaliseren en zo de symptomen te verminderen en de levenskwaliteit te verbeteren:

Bronnen: Mayo Clinic, 2024; Kalayci et al., 2022

Samenvatting

Immunoglobuline E (IgE) speelt een belangrijke rol bij de immuunreactie op allergenen, die bij gevoelige personen een verscheidenheid aan allergische symptomen zoals huiduitslag, ademhalingsproblemen en anafylaxie kunnen veroorzaken. De specifieke IgE-bloedtest is een belangrijk diagnostisch hulpmiddel voor het identificeren van specifieke allergenen. De drie belangrijkste behandelingspunten omvatten het gebruik van medicijnen zoals antihistaminica en corticosteroïden om de symptomen te verlichten, immunotherapieën voor langdurige desensibilisatie en preventieve dagelijkse tips om contact met de uitlokkende allergenen te minimaliseren.

Bronnen

Allergies – Diagnosis and treatment. (2022, August 5). Mayo Clinic. Retrieved May 27, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/allergies/diagnosis-treatment/drc-20351503

Allergies: Symptoms, Reaction, Treatment Management. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved May 27, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8610-allergies

IgE allergy diagnostics and other relevant tests in allergy, a World Allergy Organization position paper. (n.d.). NCBI. Retrieved May 27, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7044795/

Immunoglobulin E (IgE) Defined | AAAAI. (n.d.). American Academy of Allergy, Asthma & Immunology. Retrieved May 27, 2024, from https://www.aaaai.org/tools-for-the-public/allergy,-asthma-immunology-glossary/immunoglobulin-e-%28ige%29-defined

The importance of allergic disease in public health: an iCAALL statement. (2018, April 27). NCBI. Retrieved May 27, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5921992/

The production of IgE – Immunobiology. (n.d.). NCBI. Retrieved May 27, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK27117/

The role of environmental allergen control in the management of asthma. (n.d.). NCBI. Retrieved May 27, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8917313/

Seasonal allergies: Nip them in the bud. (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved May 27, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hay-fever/in-depth/seasonal-allergies/art-20048343

Taylor, C., Huizen, J., & Luo, E. K. (2023, July 24). How to treat an allergic reaction: Treatment and home remedies. MedicalNewsToday. Retrieved May 27, 2024, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/321500

Taylor, C., Huizen, J., & Luo, E. K. (2023, July 24). How to treat an allergic reaction: Treatment and home remedies. MedicalNewsToday. Retrieved May 27, 2024, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/321500

,. (2022, January 8). , – YouTube. Retrieved May 27, 2024, from https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/all.14222,. (2022, January 8). , – YouTube. Retrieved May 27, 2024, from https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/all.14908