Eieren zijn niet alleen een basisvoedingsmiddel in veel keukens, maar ook een essentieel onderdeel van veel bakrecepten. Van het ontbijtei tot taarten en gebak – eieren zijn veelzijdig inzetbaar. Maar wat als je een verjaardagstaart voor je dierbaren wilt bakken en plots staat de diagnose van een ei-allergie in de kamer? Hoe kun je nog steeds smakelijke gerechten en desserts bereiden als dit alledaagse ingrediënt taboe is? In dit artikel leggen we uit wat een ei-allergie is, informeren we over de symptomen en bieden we oplossingen voor een ei-vrije voeding.

Inhoudsopgave

• Wat is een ei-allergie?
• Wat zijn de oorzaken van een ei-allergie?
• Welke kruisallergieën treden op bij een ei-allergie?
• Wat is het verschil tussen een allergie voor eiwit en eigeel?
• Welke symptomen treden op bij een ei-allergie?
• Welke alternatieven zijn er voor ei bij het koken?
• Hoe wordt een ei-allergie gediagnosticeerd?
• Hoe behandel je een allergische reactie op eieren?
• Samenvatting

Wat is een ei-allergie?

Een ei-allergie is een van de voedselallergieën en treedt op wanneer het immuunsysteem van een persoon bepaalde eiwitten in eieren, voornamelijk in het eiwit, ten onrechte als schadelijke indringers ziet. Deze eiwitten worden allergenen genoemd. Zodra deze allergenen het lichaam binnendringen, reageert het immuunsysteem erop en produceert specifieke antilichamen, bekend als immuunglobuline E (IgE). Bij toekomstig contact met het allergeen binden deze IgE-antilichamen eraan en geven verschillende chemicaliën vrij, waarvan histamine de bekendste is. Deze chemicaliën leiden tot de fysieke symptomen die we associëren met allergische reacties, zoals huiduitslag of ademhalingsproblemen (Mayo Clinic, 2021).

Hoewel ei-allergieën meestal in de kindertijd optreden, is het ook mogelijk dat volwassenen zo’n allergie ontwikkelen. Naar schatting lijdt ongeveer 2% van de kinderen aan een ei-allergie. Gelukkig groeit een groot deel van hen voor de schoolleeftijd over deze allergie heen (Caubet & Wang, 2011).

Wat zijn de oorzaken van een ei-allergie?

Het risico op het ontwikkelen van een ei-allergie kan worden beïnvloed door genetische factoren, vooral als er een voorgeschiedenis van allergieën in de familie is. Onderzoek suggereert ook dat vroeg contact met ei-eiwitten, hetzij via voeding of producten, het risico kan verhogen. Kinderen met andere voedselallergieën of huidaandoeningen zoals eczeem zijn ook vatbaarder voor het ontwikkelen van een ei-allergie (Mayo Clinic, 2021).

Welke kruisallergieën treden op bij een ei-allergie?

Een ei-allergie kan niet alleen directe reacties veroorzaken door het consumeren van eieren, maar kan ook gerelateerd zijn aan andere allergenen. Kruisallergieën ontstaan wanneer het immuunsysteem bepaalde structuren in verschillende allergenen als identiek of zeer vergelijkbaar herkent en erop reageert. Bij een ei-allergie zijn vooral mensen die al op andere stoffen allergisch reageren, in gevaar.

Voor allergiepatiënten is het vooral belangrijk om te weten dat kruisreacties met gevogeltevlees, in het bijzonder kippenvlees, kunnen optreden. In zeldzamere gevallen kunnen er ook kruisreacties met andere vogels zoals kalkoen of eend voorkomen. Bovendien kunnen er kruisallergieën optreden met bepaalde vaccins, omdat sommige ervan kippeneiwitten bevatten. Hier is bijzondere voorzichtigheid geboden en een voorafgaande overleg met de behandelende arts is essentieel.

Kennis van mogelijke kruisallergieën is cruciaal om ongewenste reacties te voorkomen en de allergie effectief te beheren (ACAAI, 2019).

Wat is het verschil tussen een allergie voor eiwit en eigeel?

Een ei-allergie kan gericht zijn tegen verschillende componenten van het ei, voornamelijk tegen het eiwit (albumine) en het eigeel. Het eiwit bevat het merendeel van de allergene eiwitten van het ei, en daarom zijn allergieën tegen eiwit gebruikelijker dan tegen eigeel. Echter, sommige mensen kunnen specifiek reageren op eiwitten in het eigeel. Een belangrijk verschil tussen beide is dat ze verschillende proteïnecomponenten bevatten, die elk eigen allergische reacties kunnen uitlokken. Daarom kan iemand die allergisch is voor eiwit, mogelijk eigeel zonder problemen consumeren en vice versa, hoewel voorzichtigheid geboden is omdat kruisbesmetting tussen eiwit en eigeel tijdens het koken vaak voorkomt (Mayo Clinic, 2021).

Welke symptomen treden op bij een ei-allergie?

Lichte symptomen:

• Huidroodheid of lichte netelroos
• Verstopte neus of loopneus
• Maagklachten of misselijkheid

Matige symptomen:

• Uitslag of sterkere netelroos op het lichaam
• Lichte ademhalingsproblemen of piepend ademhalen
• Zwellingen rond ogen, lippen of op andere plekken in het gezicht

Ernstige symptomen (tekenen van anafylactische shock, die medische noodbehandeling vereisen):

• Ademhalingsproblemen of kortademigheid
• Heesheid of een strak gevoel in de keel
• Zwakke, snelle pols of hartkloppingen
• Ernstige maagklachten, overgeven of diarree
• Verwarring, duizeligheid of plotseling bewustzijnsverlies

Bron: ACAAI, 2019

Als iemand tekenen van een anafylactische shock vertoont, is het essentieel om onmiddellijk medische hulp te zoeken en de hulpdiensten te bellen.

Krijg je kort na het eten van voedsel dat eieren kan bevatten symptomen?

Dan zou je een ei-allergie kunnen hebben. Met de allergietest uitgebreide van Homed-IQ kun je je niet alleen op een reeks allergenen testen, maar ook specifiek op eiproteïnen. Met de test kun je ook controleren op kruisallergieën zoals kippenvlees.

Welke alternatieven zijn er voor ei bij het koken?

Het ei dient in veel recepten als bindmiddel, vochtbron of rijsmiddel. Voor mensen met een ei-allergie of voor degenen die om andere redenen geen eieren willen eten, zijn er echter alternatieven:

• Appelmoes of bananen: Een halve banaan of een kwart kopje appelmoes kan als vervanging voor een ei in bakrecepten worden gebruikt. Ze bieden vocht en helpen het deeg bij elkaar te houden.
• Lijnzaad of chiazaad: Als je 1 eetlepel gemalen lijnzaad of chiazaad mengt met 2,5 eetlepels water en het even laat wellen, ontstaat een gelachtige consistentie die op ei lijkt.
• Zijdetofu: Zijdetofu biedt een geweldige textuur voor romige recepten en kan als eivervanger worden gebruikt in taarten en muffins.
• Bakpoeder, olie en water: Een mengsel van 2 eetlepels water, 1 eetlepel olie en 2 theelepels bakpoeder kan een ei vervangen in veel bakrecepten.
• Commerciële ei-vervangers: Er zijn ook speciale ei-vervangers verkrijgbaar in de supermarkt.

Het is belangrijk om te onthouden dat de exacte ei-vervanger kan variëren afhankelijk van het recept en de gewenste consistentie. Het kan zinvol zijn om een beetje te experimenteren om het beste resultaat te krijgen (McDonell, 2023).

Hoe wordt een ei-allergie gediagnosticeerd?

De diagnose van een ei-allergie gebeurt meestal door een combinatie van verschillende procedures:

• Anamnese en symptomen: De dokter verzamelt informatie over de symptomen die optreden na het eten van eieren of eiwitbevattende producten.
• Huidtests: Huidtests, zoals de priktest, kunnen worden uitgevoerd om op een allergische reactie op ei te wijzen. Hierbij worden kleine hoeveelheden eiproteïne op de huid aangebracht, en mogelijke allergische reacties zoals roodheid of zwelling worden waargenomen.
• Bloedtests: Een bloedtest, in het bijzonder de immuunglobuline E (IgE)-test, kan verhoogde IgE-antilichaamniveaus tegen eiproteïnen aantonen, wat kan wijzen op een allergische reactie.
• Provocatietests: Deze worden onder medisch toezicht uitgevoerd, waarbij gecontroleerd eiwit in oplopende hoeveelheden wordt toegediend om een reactie te observeren. Deze tests worden strikt gecontroleerd, omdat ze in geval van een reactie zeer gevaarlijk kunnen zijn.

Bron: Caubet & Wang, 2011

Hoe behandel je een allergische reactie op eieren?

De behandeling van een ei-allergie richt zich voornamelijk op het vermijden van allergische reacties en het behandelen van symptomen wanneer ze optreden. Omdat er geen genezing is voor ei-allergie, is het vermijden van eiproducten de veiligste manier om allergische reacties te voorkomen. Hieronder worden de algemene en medicinale benaderingen voor de behandeling van een ei-allergie uitgelegd:

Algemene maatregelen:

• Vermijding: Mensen die getroffen zijn, zouden eiproducten en alle producten die eibestanddelen bevatten consequent moeten vermijden. Er zijn veel verborgen voedingsmiddelen die ook ei bevatten. Bijvoorbeeld, gebak zoals taarten en koekjes, bepaalde saladedressings zoals Caesar dressing en mayonaise, verse pasta, sommige vleesproducten en zelfs sommige heldere soepen kunnen ei als ingrediënt bevatten. Zelfs in producten zoals bepaalde alcoholische dranken, kant-en-klaarmaaltijden en zelfs sommige cosmetica- en verzorgingsproducten kan ei als stabilisator of emulgator voorkomen.
• Etiketten controleren: Het is essentieel om de etiketten van verpakte levensmiddelen zorgvuldig te lezen en te zoeken naar termen als “albumine”, “lecithine”, “lysozym” of “vitelline”, die op eibestanddelen kunnen wijzen. Bij twijfel is het aan te raden direct contact op te nemen met de fabrikant of een diëtist.
• Alternatieven: Kennis van de bovengenoemde alternatieven voor ei stelt getroffenen in staat hun dieet gevarieerd en plezierig te houden, zonder favoriete gerechten op te hoeven geven.
• Noodplan: Mensen met een bekende ei-allergie zouden een individueel noodplan moeten hebben. Dit plan zou duidelijke instructies moeten bevatten over hoe te handelen in geval van een allergische reactie en zou door een allergoloog of immunoloog moeten worden uitgegeven.
• Medisch armband: Het dragen van een medisch armband dat de allergie aangeeft, kan van onschatbare waarde zijn in noodgevallen, vooral als de getroffen persoon niet zelf kan communiceren.

Medicamenteuze therapie

• Antihistaminica: Deze medicijnen kunnen helpen veel van de symptomen van een allergische reactie, zoals jeuk, netelroos of verstopte neus, te verlichten. Ze zijn echter niet effectief bij ernstigere symptomen zoals een anafylactische shock.
• Corticosteroïden: Bij ernstigere allergische reacties kunnen corticosteroïden worden gebruikt om ontstekingen te verminderen.
• Adrenaline (epinefrine): Voor personen bij wie het risico op een anafylactische shock bestaat, wordt vaak een auto-injector met adrenaline (bijv. EpiPen) voorgeschreven. Dit medicijn kan levensreddend zijn omdat het snel werkt om de symptomen van een anafylactische shock te stoppen. In geval van een ernstige reactie moet adrenaline onmiddellijk worden geïnjecteerd en vervolgens direct de noodhulpdiensten worden gebeld.

Bron: Cleveland Clinic, 2023

Het is belangrijk te benadrukken dat iedereen die denkt een ei-allergie te hebben, een specialist moet raadplegen voor een nauwkeurige diagnose en individuele behandeladviezen.

Samenvatting

Ei-allergieën zijn een veelvoorkomend type voedselallergie, vooral bij kinderen. Het begrijpen van de symptomen en de juiste behandeling is cruciaal om complicaties te voorkomen en een gezond leven te leiden. Hoewel er geen genezing is, kunnen mensen met een ei-allergie door onderwijs, voorzichtigheid en de juiste medische zorg een normaal en gezond leven leiden.

Bronnen

Caubet, J., & Wang, J. (n.d.). Current understanding of egg allergy – PMC. NCBI. Retrieved August 28, 2023, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3069662/

Egg Allergy: Causes, Symptoms & Treatment. (2023, June 19). Cleveland Clinic. Retrieved August 31, 2023, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/25086-egg-allergy

Egg Allergy | Causes, Symptoms & Treatment | ACAAI Public Website. (n.d.). American College of Allergy Asthma and Immunology. Retrieved August 28, 2023, from https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/food/egg/

Egg allergy – Symptoms & causes. (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved August 28, 2023, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/egg-allergy/symptoms-causes/syc-20372115

Richter, A. (n.d.). 13 Effective Substitutes for Eggs. Healthline. Retrieved August 31, 2023, from https://www.healthline.com/nutrition/egg-substitutes