Heb je last van constant niezen, jeukende ogen of benauwdheid? Inhalatieallergieën, zoals hooikoorts, kunnen je dagelijks leven flink verstoren. Hooikoorts treft ongeveer 21-23% van de Europese bevolking en wordt veroorzaakt door een allergische reactie op pollen van bomen, grassen en onkruiden (Lake et al., 2017). Gelukkig kun je met een paar gerichte maatregelen de blootstelling aan allergenen in huis aanzienlijk verminderen. Hier ontdek je hoe je je huis allergievriendelijk kunt maken en je klachten kunt verlichten.

Inhoudsopgave

• Wat is een inhalatieallergie?
• Handige tips voor een allergievrij huis
• Hoe weet ik of mijn klachten worden veroorzaakt door een inhalatieallergie?
• Welke allergenen veroorzaken het vaakst inhalatieallergieën?
• Hoe kan ik mijn auto allergievriendelijk maken?
• Welke voedingsmiddelen kunnen kruisreacties veroorzaken bij een inhalatieallergie?
• Samenvatting

Wat is een inhalatieallergie?

Een inhalatieallergie ontstaat wanneer je immuunsysteem onschuldige stoffen in de lucht, zoals pollen of huisstofmijt, onterecht als gevaarlijk beschouwt. Als reactie daarop maakt je lichaam IgE-antilichamen aan, die bepaalde afweercellen activeren. Deze cellen geven vervolgens de ontstekingsstof histamine vrij. Hierdoor wordt je lichaam overgevoelig, wat allergische reacties veroorzaakt en kan leiden tot de typische symptomen van een inhalatieallergie (Cleveland Clinic, 2022).

Heb jij last van een inhalatieallergie, of heeft iemand in je familie, vrienden- of kennissenkring ermee te maken? Dan vind je hier handige tips om je huis allergievriendelijk te maken:

1. Gebruik een luchtreiniger met HEPA-filter

Een hoogwaardige luchtreiniger met een HEPA-filter (High Efficiency Particulate Air) kan tot 99,97% van alle deeltjes uit de lucht filteren, waaronder pollen, stof, dierenharen en andere allergenen. Vooral in slaap- en woonruimtes, waar je veel tijd doorbrengt, zorgt een luchtreiniger voor een merkbare verbetering van de luchtkwaliteit. Apparaten met een actief koolstoffilter kunnen daarnaast schadelijke stoffen en geuren absorberen (Eurovent Certita Certification, 2023).

2. Regelmatig en op het juiste moment ventileren

Frisse lucht is belangrijk, maar als je allergisch bent, is het goed om bewust te ventileren. Tijdens het pollenseizoen kun je het beste ’s ochtends vroeg of direct na een regenbui luchten, omdat de pollendichtheid dan het laagst is. Voor extra bescherming kun je speciale pollenwerende horren op de ramen plaatsen om de hoeveelheid allergenen in huis te verminderen.

3. Beddengoed vaak en op hoge temperatuur wassen

Huisstofmijten behoren tot de meest voorkomende allergie-uitlokkers en gedijen vooral goed in beddengoed, matrassen en kussens. Om hun aantal te beperken, is het belangrijk om kussenslopen, dekbedovertrekken en lakens minstens één keer per week op 60°C te wassen. Daarnaast helpt het om matrassen regelmatig te luchten en vocht in de slaapkamer te vermijden. Droog je was bij voorkeur niet buiten, vooral niet tijdens het pollenseizoen, om extra blootstelling aan pollen te voorkomen. Speciale allergievriendelijke beddengoedopties kunnen ook helpen:

• Mijtwerende hoezen (“encasings”) – Blokkeren huisstofmijten en hun allergenen.
• Schuim- of latexmatrassen – Bieden minder leefruimte voor mijten dan binnenveringmatrassen.
• Wasbare kussens en dekbedden – Moeten op minstens 60°C gewassen kunnen worden om mijten te doden.
• Hypoallergene vullingen – Microvezel, synthetisch materiaal of speciaal behandelde dons voorkomen mijtgroei.

4. Vermijd tapijten en zware gordijnen

Tapijten, gestoffeerde meubels en zware gordijnen kunnen grote hoeveelheden stof en allergenen vasthouden en telkens weer in de lucht afgeven. Gladde vloeren zoals parket, laminaat of tegels zijn een betere keuze omdat ze makkelijker schoon te houden zijn. Als tapijten echt niet te vermijden zijn, is het belangrijk om ze regelmatig te reinigen met een stofzuiger met HEPA-filter. Lichte, wasbare gordijnen zijn ook een betere optie dan zware stoffen die stof aantrekken.

5. Gebruik een stofzuiger met HEPA-filter

Tijdens het stofzuigen kunnen fijne deeltjes in de lucht worden verspreid en ingeademd. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om een stofzuiger met een HEPA-filter te gebruiken, omdat deze allergenen effectief opvangt en niet opnieuw de kamer inblaast. Vooral in slaap- en woonruimtes is regelmatig stofzuigen belangrijk om de hoeveelheid huisstof te verminderen.

6. Voorkom actief schimmelvorming

Schimmelsporen zijn sterke allergenen die ademhalingsproblemen en irritaties kunnen veroorzaken. De ideale luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 50% om schimmelgroei te voorkomen. Vooral in vochtige ruimtes zoals de badkamer en keuken is goed ventileren na het douchen of koken essentieel. Heb je last van te hoge luchtvochtigheid? Dan kan een luchtontvochtiger helpen. Met een hygrometer kun je de luchtvochtigheid goed in de gaten houden. Controleer daarnaast regelmatig muren en raamkozijnen op schimmel en verwijder aangetaste plekken direct.

7. Huisdieren goed verzorgen en toegang beperken

Dierenharen en huidschilfers kunnen sterke allergenen zijn die zich in huis verspreiden. Voor mensen met allergieën zijn hypoallergene huisdierrassen aan te raden. Als je ondanks een allergie huisdieren hebt, is het belangrijk om ze regelmatig te borstelen en indien mogelijk te wassen om de hoeveelheid allergenen te verminderen. Borstel je huisdier bij voorkeur buitenshuis, zodat de allergenen niet in je woning terechtkomen. Daarnaast is het verstandig om je slaapkamer huisdiervrij te houden, zodat je ’s nachts beter kunt ademen.

8. Vermijd geurstoffen en chemische schoonmaakmiddelen

Veel standaard schoonmaakmiddelen, luchtverfrissers en geurkaarsen bevatten chemicaliën die de slijmvliezen kunnen irriteren en allergische reacties kunnen verergeren. Kies daarom voor milde, parfumvrije schoonmaak- en wasmiddelen om de luchtkwaliteit in huis te verbeteren. Natuurlijke alternatieven zoals azijn en baking soda zijn niet alleen milieuvriendelijk, maar ook beter voor mensen met allergieën.

9. Kies kamerplanten bewust

Planten kunnen de luchtkwaliteit verbeteren door schadelijke stoffen uit de lucht te filteren, maar sommige planten kunnen ook allergenen verspreiden. Vooral ficussoorten en varens kunnen allergische reacties veroorzaken of door vochtige potgrond schimmelgroei bevorderen. Beter geschikte planten zijn papyrus, de spinnenplant en aloë vera, die de lucht zuiveren zonder allergieën te verergeren (Allergiecentrum Zwitserland, 2021).

10. Droog wasgoed niet buiten

Pollen kunnen zich gemakkelijk hechten aan textiel, waardoor het voor mensen met een allergie beter is om wasgoed niet buiten te drogen. Droog je kleding binnenshuis of gebruik een droger om te voorkomen dat pollen zich in je kleding nestelen. Dit kan vooral tijdens het pollenseizoen helpen om allergische reacties te verminderen.

Bronnen: Asthma and Allergy Foundation of America, 2015; Kent Hospital, 2024; Yale Health, n.d.; Mayo Clinic, 2024

Veelgestelde vragen

Hoe weet ik of mijn klachten worden veroorzaakt door een inhalatieallergie?

Typische symptomen van een inhalatieallergie zijn:

• Niesbuien, een verstopte of loopneus
• Jeukende, tranende of rode ogen
• Hoesten, benauwdheid of een drukkend gevoel op de borst
• Jeuk in de keel of het gehemelte
• Klachten die seizoensgebonden of situatieafhankelijk zijn (bijvoorbeeld erger binnen of buiten)

Bron: KNO Medisch Centrum, n.d.

Een allergietest kan helpen om de oorzaak vast te stellen. De inhalatie-allergietest van Homed-IQ biedt een snelle en eenvoudige manier om dit thuis te testen. Deze test meet de IgE-reactiviteit op 34 verschillende inhalatieallergenen, waaronder huisstofmijten, dieren, grassen en pollen, boompollen, kruidenpollen en andere allergenen.

Welke allergenen veroorzaken het vaakst inhalatieallergieën?

De meest voorkomende allergenen die inhalatieallergieën uitlokken, zijn:

1. Pollen – Grassen, bomen (zoals berk, els) en kruiden (zoals bijvoet, ambrosia).
2. Huisstofmijten – Vooral in matrassen, tapijten en gestoffeerde meubels.
3. Schimmelsporen – In vochtige ruimtes, potgrond of slecht geventileerde omgevingen.
4. Dierenharen en huidschilfers – Van katten, honden, paarden en knaagdieren.

Bron: KNO Medisch Centrum, n.d.

Hoe kan ik mijn auto allergievriendelijk maken?

Een allergievriendelijke auto helpt de blootstelling aan pollen, stof en schimmel te verminderen. Dit kun je doen door:

• Regelmatig stofzuigen – Stof, pollen en huisstofmijten kunnen zich ophopen in bekleding, stoelruggen en hoofdsteunen.
• Oppervlakken vochtig afnemen – Maak het stuur, dashboard, ramen en bekerhouders schoon om allergenen te verwijderen.
• Ramen gesloten houden – Voorkomt dat pollen naar binnen waaien; gebruik liever de airconditioning.
• Het interieurfilter regelmatig vervangen – Een verstopte filter kan allergenen weer de auto in blazen.
• Vocht vermijden – Natte kleding of gemorste vloeistoffen direct verwijderen om schimmelvorming te voorkomen.
• De buitenkant van de auto schoonhouden – Pollen op de carrosserie kunnen via de ventilatie naar binnen komen.

Bron: ENT of Georgia, 2022

Welke voedingsmiddelen kunnen kruisreacties veroorzaken bij een inhalatieallergie?

Kruisreacties ontstaan wanneer het immuunsysteem een gelijkenis ziet tussen bepaalde eiwitten in allergenen en in voedingsmiddelen. Hierdoor kunnen mensen met een inhalatieallergie ook allergisch reageren op bepaalde voedingsmiddelen.

Bekende voorbeelden:

Frequente kruisreacties

• Boompollen → Appel, kers, nectarine, perzik, hazelnoot, wortel, selderij, soja, pinda, aardappel, kiwi, kaki, jackfruit.

Minder frequente kruisreacties

• Bijvoetpollen → Specerijen, wortel, selderij, lychee, mango, zonnebloempitten, druiven, perzik.
• Natuurlatex → Ananas, avocado, banaan, aardappel, tomaat, kiwi, tamme kastanje.

Bron: Werfel, T. et al., 2015

Samenvatting

Inhalatieallergieën zoals hooikoorts treffen ongeveer 21-23% van de Europese bevolking en kunnen worden veroorzaakt door pollen, huisstofmijt of schimmelsporen. De typische symptomen zoals niezen, jeukende ogen en ademhalingsmoeilijkheden kunnen aanzienlijk worden verlicht met gerichte maatregelen. De belangrijkste tips zijn het gebruik van luchtreinigers met HEPA-filters, regelmatige en gerichte ventilatie, het regelmatig wassen van beddengoed op 60°C en het vermijden van tapijten en zware gordijnen, die allergenen kunnen vasthouden. Bovendien mag wasgoed niet buiten worden gedroogd om extra blootstelling aan pollen te voorkomen. Het vermijden van geurstoffen en chemische schoonmaakmiddelen, het regelmatig verzorgen van huisdieren en het bewust kiezen van kamerplanten helpen ook om de luchtkwaliteit te verbeteren. Deze maatregelen kunnen het huis allergievriendelijk maken en de blootstelling aan allergenen aanzienlijk verminderen.

Bronnen

Allergiezentrum Schweiz. (2021). Indoor plants. Retrieved 02, 2025, from https://www.google.com/url?q=https://www.aha.ch/swiss-allergy-centre/allergies-intolerances/indoor-plants&sa=D&source=docs&ust=1739372745720232&usg=AOvVaw0T02SGK4si6LGvQcM7AiVr

Asthma and Allergy Foundation of America | AAFA. (2015). Control Indoor Allergens to Improve Indoor Air Quality. Asthma and Allergy Foundation of America | AAFA. Retrieved February 12, 2025, from https://aafa.org/allergies/prevent-allergies/control-indoor-allergens/

Cleveland Clinic. (2022, 12). Allergies: Symptoms, Reaction, Treatment & Management. Cleveland Clinic. Retrieved February 12, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8610-allergies

ENT of Georgia. (2022, August 12). How to Allergy-proof Your Car. ENT of Georgia. Retrieved February 12, 2025, from https://www.entofga.com/how-to-allergy-proof-your-car/

Eurovent Certita Certification. (2023). Do air purifiers help with allergies? Retrieved 02, 2025, from https://www.eurovent-certification.com/en/category/article/air-purifiers-help-allergies?universe=air-quality-and-ventilation

Kent Hospital. (2024). Breathing Easy: 7 Tips for Managing Seasonal Allergies and Asthma. Retrieved 02, 2025, from https://www.kentri.org/blog/breathing-easy-7-tips-for-managing-seasonal-allergies-and-asthma

KNO Medisch Centrum. (n.d.). allergy (for inhaled allergens). KNO Medisch Centrum. Retrieved February 12, 2025, from https://www.knomc.nl/en/aandoeningen/allergy/

Lake, I. R., Jones, N. R., Agnew, M., Goodess, C. M., Giorgi, F., Hamaoui-Laguel, L., Semenov, M. A., Solmon, F., Storkey, J., Vautard, R., & Epstein, M. M. (2017). Climate Change and Future Pollen Allergy in Europe. Environmental health perspectives, 125(3), 385–391. https://doi.org/10.1289/EHP173

Mayo Clinic. (2024). Seasonal allergies: Nip them in the bud. Mayo Clinic. Retrieved February 12, 2025, from https://www.mayoclinic.org/seasonal-allergies/art-20048343

Yale Health. (n.d.). Allergy Tips. Yale Health. Retrieved February 12, 2025, from https://yalehealth.yale.edu/topic/allergy-tipsWerfel, T., Asero, R., Ballmer-Weber, B. K., Beyer, K., Enrique, E., Knulst, A. C., Mari, A., Muraro, A., Ollert, M., Poulsen, L. K., Vieths, S., Worm, M., & Hoffmann-Sommergruber, K. (2015). Position paper of the EAACI: food allergy due to immunological cross-reactions with common inhalant allergens. Allergy, 70(9), 1079–1090. https://doi.org/10.1111/all.12666